ABD’nin en hızlı büyüyen gıda şirketlerinden Chobani’nin kurucusu ve CEO’su Türk iş adamı Hamdi Ulukaya, iş dünyasının Nobel’i Oslo Business for Peace Ödülü’ne layık görülen 3 liderden biri oldu.
Bu yıl Hamdi Ulukaya ile birlikte ödül alacak diğer liderler, Dubai merkezli CTG-Committed To Good CEO’su İngiliz Alice Laugher ve Kamerun merkezli GiftedMom’un kurucu ortağı Dr. Agbor Ashumanyi Ako oldu. Geçtiğimiz yıllarda Norveç Prensi Haakon’un katılımıyla gerçekleşen ödül töreni, bu yıl 14-15 Mayıs’taki 2019 Oslo Business for Peace Zirvesi’nin ikinci günü öğleden sonra düzenlenecek.
Bu üç lider, sadece bilanço kârlılığına odaklanmayan, işi değişimin bir aracı olarak gören kurum ve kuruluşları yönetiyor. Şirketlerinin misyonu olarak sosyal etki yaratmayı ve dünyayı bu şekilde daha ileriye taşımayı amaçlıyorlar.
Ödül onuncu kez dağıtılacak
Oslo Business for Peace Ödülü, Business for Peace Vakfı tarafından bu yıl onuncu kez dağıtılıyor. Ödülü daha önce kazananlar arasında Virgin CEO’su Sör Richard Branson, Tesla ve SpaceX CEO’su Elon Musk ve Unilever CEO’su Paul Polman gibi isimler yer alıyor. Barış ve ekonomi alanlarında Nobel ödülü sahibi jüri üyelerinden oluşan Ödül Değerlendirme Komitesi, bu yıl adı geçen üç lideri ödüle layık gördü. Aday değerlendirme süreci, vakfın 4 global ortağı ICC (International Chamber of Commerce), PRI (Principles for Responsible Investment), UNDP (United Nations Development Program) ve UNGC (United Nations Global Compact) tarafından dünya çapında ön adayların belirlenmesi ile başlıyor.
“Yorulmak nedir bilmeden çaba gösteriyorlar”
Vakfın kurucusu Per L. Saxegaard konuyla ilgili olarak şöyle diyor: “2019 yılında ödüle layık görülen liderler, kurdukları veya yönettikleri kurumsal yapılarla, topluma sağlanan katkı anlamında olağanüstü birer örnek. Her alanda dengesizliklerin ve eşitsizliklerin yaşandığı günümüzde bu liderler, kadınlara, azınlıklara, ezilen veya çok farklı bireylerden oluşan gruplara fırsatlar sunan yapılar oluşturmuş veya bu yapıları büyütüp geliştirmişler.
Herkesçe tanınan ve çevrelerinde örnek gösterilen bu liderler, eşitsizliği ortadan kaldırmak, kimseyi dışarıda bırakmamak, sağlık hizmetlerine, yardımlara ve iş imkanlarına erişimi genele yaymak anlamında yorulmak nedir bilmeden çaba gösteriyorlar. Kurup yönettikleri kurumsal yapılarla, insan haklarının korunmasına, barışın kalıcılığına, insani potansiyelin tam anlamıyla ortaya çıkabileceği bir ortamın inşa edilmesine katkıda bulunuyorlar.”
Bugüne kadar 49 kişi layık görüldü
Vakfın Global Ortaklarından Sorumlu Direktörü İrem Sözügeçer de şunları ekledi: “Bu güne kadar Oslo Business for Peace Ödülü’ne layık görülen 49 kişinin her biri son derece özel ve örnek insanlar. Bir Türk olarak Hamdi Ulukaya’nın bu yılki ödülü kazananlardan biri olmasından dolayı özellikle mutlu oldum ve gurur duydum. Geçtiğimiz yıllardaki ödül sahipleri arasında Türk asıllı, anne-babası Kanada’ya yerleştiği için Kanada’da doğup büyümüş, dünyadaki mercimek üretiminin % 25’ini sağlayan AGT Food CEO’su Murad Al-Katib de var.
Business for Peace Vakfı’nın temel kuruluş sebebi, dünyada gerçek anlamda barış ortamının yaratılmasında en etkili oyunculardan birinin etik, sorumlu ve duyarlı iş dünyası liderleri olduğuna yönelik inancımız. Misyonumuz, sosyal ve çevresel pozitif etki yaratmayı başarılarının vazgeçilmez bir kriteri olarak benimsemiş ve bu kriteri kurumlarının iş modellerine entegre eden bu liderlerin çoğalmasıdır. Önümüzdeki yıllarda da Türk iş dünyası liderlerimiz arasında bu örneklerin hızla artacağına inanıyorum.”
Chobani’nin 2 binden fazla çalışanı var
Hamdi Ulukaya, ABD’de yoğurt üretimi yapan en büyük şirketlerden Chobani’nin kurucusu ve CEO’su. Şirketin 2 binden fazla çalışanı bulunuyor. Çalışanların % 30’unu ABD’de yasal olarak bulunan göçmen ve sığınmacılar oluşturuyor. Ulukaya, herkese kucak açan ve yükselme fırsatı sunan bir kurum kültürünü yerleştirmiş, inovatif kâr paylaşım ve doğum izni programlarını uygulamaya koydu. Ulukaya, küresel sığınmacı krizinin çözümlenmesi noktasında özel sektörü harekete geçirmeye yönelik olarak, iş dünyasında liderlik rolü de üstlenmiş bulunuyor.
“Bir yerde bir adaletsizlik gördük mü sesimizi çıkarmalıyız”
Ulukaya, ödülle ilgili olarak şu açıklamayı yaptı: “Büyük onur duydum ve bu ödülü Chobani’de çalışan herkes adına gururla kabul ediyorum. Şirketlerin sadece kâra değil, insana odaklandığı bu yeni iş yapma biçimi ve dünyayı daha güzel bir yer kılma çabasının, her modern şirketin temelini oluşturması gerektiğine inanıyorum. CEO’lar olarak bizim daha fazlasına ihtiyacımız yok, daha fazlasını yapmaya ihtiyacımız var. Bir yerde bir adaletsizlik gördük mü sesimizi çıkarmalıyız. Problemleri çözebilecek araç ve kaynaklarımız olduğunda onları kullanmalıyız.”
Erzincan’ın küçük bir köyünde dünyaya gelen Ulukaya’nın ailesi süt üreticisiydi. Ürettikleri sütlerden çeşitli süt ürünleri yapıyorlardı. Ulukaya, cebinde az bir miktar parayla ABD’ye geldi, kardeşiyle birlikte beyaz peynir üreten bir şirket kurarak para kazanmaya başladı. Sağlıklı gıdayı daha erişilebilir kılmak amacıyla 2007’de Chobani’yi kurdu. Chobani, 5 yıl içinde 1 milyar dolar ciroya ulaşarak, ABD’nin en hızlı büyüyen gıda şirketi haline geldi.
2019 diğer ödül sahipleri
Ödülün diğer sahiplerinden Dr. Agbor Ashumanyi Ako, Kamerun merkezli dijital sağlık platformu GiftedMom’un kurucu ortağı. GiftedMom, Afrika’da kadınlara ve annelere yaşamsal sağlık bilgi ve hizmetleri sunuyor. Platformun 170 bin kullanıcısı bulunuyor.
Alice Laugher ise CTG adlı kurumun CEO’luğunu yürütüyor. Kurum, kırılgan ve çatışmalardan etkilenen ülkelere yönelik yardım ve kalkınma programlarına istihdam ve lojistik hizmetler sağlıyor.