Sağlıklı ve güvenilir gıdaya ulaşmak herkesin hakkı. Tarladan sofraya uzanan süreçte gıdaların güvenli şekilde tüketiciye ulaşmasında ambalajlar çok önemli bir rol üstleniyor. Süleyman Demirel Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atıf Can Seydim, Dünya Gıda Güvenliği Günü’nde ambalajların tüketicilerin güvenli gıdaya ulaşmalarındaki rolüne dikkat çekti.
Pandemi döneminde ambalajlı gıda tüketiminin önemini daha yakından deneyimledik. Tükettiğimiz gıdaların hijyenik bir şekilde sofralarımıza ulaşması, sağlık açısından zararlı pek çok riskin de önüne geçilmesini sağlıyor. Ambalajlı gıda tüketimi bu noktada kritik öneme sahip.
Prof. Dr. Atıf Can Seydim, gıda ambalajlarının temel amacının gıdaların bozulmalarını ve kalite kayıplarını en aza indirerek tüketiciye ulaştırmak olduğunu belirterek, “Ambalajın birinci görevi gıdayı korumaktır. Bu amaçla içindeki ürünü koruyan, dayanıklılığını artıran, dağıtım zinciri içinde; yükleme, boşaltma, stoklama, kullanma kolaylığı sağlayan, ürünü tanıtan ve tüketiciyi satın almaya özendiren görevlere sahiptir. Tüketici ambalajdaki etiketi okuduğu andan itibaren ürün hakkında bilgi edinmeye başlar. Besin değeri, üretim, kullanım, hazırlama ve saklama koşulları, son tüketim tarihi gibi pek çok bilgiyi etiket üzerinden okuyabiliriz” dedi.
Gıdaların bozulmasını geciktirmek ve raf ömrünü uzatmak yanında sağlık açısından risk oluşturabilecek çeşitli bulaşıları engelleyebilmek için ambalajın büyük önem taşıdığını dile getiren Prof. Dr. Seydim, tüketicilerin de bu bilinçle olaya bakmaları ve bilimsel gerçekliklerden uzak açıklamalara itibar etmemeleri gerektiğini vurguladı.
Açıklamalarına devam eden Prof. Dr. Atıf Can Seydim, “Ambalaj, güvenli ve raf ömrü uzun gıdaların tüketiciye ulaştırılmasını sağlamak konusunda önemli bir görev üstlenirken halk sağlığının korunmasına da katkı sağlıyor. Ambalajsız gıdaların sağlık riski taşıdığı ve daha kolay bozularak israf olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekiyor” şeklinde konuştu.
Ambalaj gıda kayıplarının da önüne geçiyor…
Gıda kayıpları ve gıda israfının önlenmesinde ambalajın rolüne de değinen Prof. Dr. Atıf Can Seydim, şunları söyledi: “Gıda üretim proseslerinde yapılan yenilikler ve teknolojik gelişmeler yanında ambalaj sistemlerindeki uygulamalarla gıdaların raf ömrü uzuyor. Raf ömrünün uzaması ise gıda kalitesinin artması kadar gıda kayıplarının da önüne geçilmesi demek. Örneğin; 1 kilogram ekmeğin üretilmesi için tarlada buğdayın üretilmesinden un ve ekmeğin üretilmesine kadar geçen süreçte yaklaşık 43 kwh enerji harcanıyor.
Ekmeği ambalajladığınızda raf ömrü uzarken, 1 kilogramlık ekmeği ambalajlamak için harcanacak enerji miktarı ise yaklaşık 0,4 kwh. Yani 1 kilogram ekmeği korumak için aslında 11 kat enerji tasarruf ediyoruz.
Sadece enerji açısından bile bakıldığında ambalaj kendi maliyetinden ve kendi üretimi için harcanan enerjiden kat kat fazlasını koruyor. Üstelik ekmeğin kayba uğraması unun, buğdayın, o buğdayı üretmek için çiftçinin emeği, kullandığı su, mazot, gübrenin de kayba uğraması demek.
Bir başka örneği etten verebiliriz. Ambalajsız olduğundan veya uygun şekilde ambalajlanmadığından dolayı 1 kilogram kıymanın zarara uğraması hem ekonomi hem çevre açısından ciddi bir kayıp demek. Ambalaj son kilit nokta. Sonraki aşamada gıda israfını önleme görevi, tüketiciye ulaşana kadarki zincirin tüm halkalarına ve elbette tüketicilere düşüyor. Tüketicilerin bilinçli hareket etmeleri bu noktada çok önemli”.
Karma Grup, Kalite ve Ürün Deneyimi Semineri’nde uzmanlar konuşacak…
Karma Grup tarafından 23-24 Kasım 2023 tarihlerinde İstinye Üniversitesi Topkapı Kampüsü’nde, “Rafta Kalite: Tüketici Eğilimleri ve Sürdürülebilirlik” ana teması ile düzenlenecek Kalite ve Ürün Deneyimi Semineri’nden de bahseden Prof. Dr. Atıf Can Seydim, “Bu yıl, sektör profesyonelleri ve akademiden çok değerli uzmanların konuşmacı olduğu bir eğitim programı ile rafta kaliteyi ele alacağız.
Tüketicilerin satın alma kararını etkileyen faktörler ve son trendlerin yanı sıra gıda işleme süreçlerinde geri kazanım stratejileri, tedarik zincirinde sürdürülebilirlik ve giderek daha fazla konuşulan fonksiyonel gıda konuları önemli başlıklar olacak. Yaşam hızlanıyor, tüketim alışkanlıkları değişiyor, aileler küçülüyor. Ambalaj sektörü çok hızlı bir gelişim sürecinde. Daha az malzeme kullanımı, geri dönüşüm, sürdürülebilirlik gibi konular yanında yeni ve fonksiyonel malzemeler, akıllı ambalajlar ve teknolojiler öne çıkıyor. Ambalajlardaki değişim de rafta kalite perspektifinden seminer gündemimizde olacak” diye konuştu.
