Nestlé Damak ile TEMA Vakfı’nın 2011 yılında başlattığı, Antep fıstığı üretiminde kalite ve verimliliği artırmayı amaçlayan Fıstığımız Bol Olsun projesinin birinci etabının sonuçları açıklandı. Proje ile ağaç başına verimlilikte yüzde 49 artış sağlanırken, çıtlama oranında yüzde 24’lük artış sağlandı. Komşu bahçelere göre verim artışı dekar başına ortalama yüzde 123 olarak gerçekleşti. Projenin 5 yıl olarak planlanan ikinci etabında ise en önemli hedef daha fazla sayıda çiftçiye ulaşmak.
Nestlé Damak ile TEMA Vakfı’nın ortaklaşa yürüttüğü, 2011 yılında uygulaması başlatılan Fıstığımız Bol Olsun projesi, hem Güneydoğu Anadolu Bölgesi hem de tüm Türkiye için çok önemli bir tarımsal değere sahip olan ve toplamda yaklaşık olarak 210.000 kişinin geçimini sağladığı Antepfıstığı üretiminde kalite ve verimi artırmayı, ayrıca sürdürülebilir bir üretimle bölgedeki ekonomik refaha katkı sağlamayı hedefliyor. Bölgedeki Antepfıstığı üreticilerinin yaşam seviyesinin yükseltilmesiyle, hem ekonomik hem de sosyal anlamda bir katma değer sağlamayı hedefleyen proje, Türkiye’nin Antepfıstığı üretiminin ve ihracatının artmasına da yardımcı olmayı amaçlıyor.
Türkiye’nin ilk Antep fıstıklı çikolatası Nestlé Damak’ın, TEMA Vakfı’yla birlikte yürüttüğü Fıstığımız Bol Olsun projesine ilk üç yıl için 1.5 milyon TL değerinde yatırım yapıldı. Projede bugüne kadar 336 dekar alana sahip 23 bahçede teorik ve uygulamalı eğitimler, hastalıklarla ve zararlılarla mücadele, erozyonu önleme, yeni bahçelerin tesisi gibi çalışmalar gerçekleştirildi. Bahçelerde, toprak verimliliğinin sürdürülmesi, aşılı fidan üretiminin teşvik edilerek yaygınlaştırılması, tarımsal sekilerin örneklenerek çiftçilere aktarılması ve sürdürülebilir üretim sisteminin oluşturularak üreticilerin gelir seviyesinin artırılması için çalışmalar yürütüldü. Yapılan ölçümlere göre proje bahçelerinde, ağaç başına ortalama yüzde 49 verim, meyve kalitesinde önemli bir özellik olan çıtlama oranında ortalama yüzde 24oranında artış sağlandı. Hastalık ve zararlı etmenler kontrol altına alındı. Verim artışları, komşu bahçelere göre değerlendirildiğinde ise dekar başına artış ortalama yüzde 123 olarak gerçekleşti. Var yılı ile yok yılı arasındaki verim farklılığı azaltıldı. 2013 yılında ise ağaç başına verimlilik % 67 olarak gerçekleşti.
“Türkiye’de her saniye 1 paket Damak tüketiliyor”
Dünyada milyonlarca insanı çikolatayla tanıştıran ve 1875’ten beri çikolata üreten Nestlé’nin, 1909 yılında İstanbul’a ilk satış ofisini açtığını ve Türkiye’de çeşitli ilklere imza attığını anlatan Nestlé Türkiye Çikolata ve Şekerleme Grubu Genel Müdürü Oben Akyol, “Türkiye’nin çikolata tarihinde büyük bir yeri olan Nestlé, 1927 yılında Feriköy’de, Türkiye’nin ilk çikolata fabrikasını kurdu. Nestlé’nin çikolata konusundaki uluslararası uzmanlığı ile Türkiye’nin önemli tarımsal bir değeri olan antep fıstığını bir araya getiren, Türk tüketicilerinin damak zevklerini ve beğenilerini göz önüne alarak geliştirilen Damak, ilk kez 1933 yılında üretildi ve hiç olmayan yepyeni bir kategori ortaya çıktı. Türkiye’nin o dönemde bu sektörde ihraç ettiği ilk ürünler arasında yerini aldı. “Çikolata ve fıstığın efsanevi aşkı” o zaman başladı diyebiliriz ve Türkiye’nin ilk Antep fıstıklı çikolatası Damak, çok beğenildi. Yıllar boyunca her yerde her yaştaki tüketicilerin ilk tercihlerinden biri oldu. Bugün Türkiye’de her saniye 1 paket Damak tüketiliyor. Damak’ı çok yakında tüm dünyada adından söz ettirecek bir dünya markası haline getirmek için çalışmalarımız sürüyor” sözleriyle, Nestlé’nin, Türkiye’nin çikolata tarihinde sahip olduğu önemli konumun altını çizdi.
Fıstığımız Bol Olsun projesi hakkında bilgi veren Oben Akyol, Nestlé’nin bu projeye çok önem verdiğini belirterek, “Nestlé olarak faaliyet gösterdiğimiz her ülkede değer yaratmayı ve var olan değerleri birlikte yaşatmayı, içinde bulunduğumuz topluma karşı taşıdığımız bir sorumluluk olarak görüyoruz.‘Ortak Değer Yaratmak’ ana başlığı altında ifade ettiğimiz bu yaklaşımımız çerçevesinde dünyanın çeşitli ülkelerinde ‘beslenme, su ve kırsal kalkınma’ alanlarında topluma değer katan birçok proje yürütüyoruz. TEMA Vakfı ile birlikte yürütülen Fıstığımız Bol Olsun projesi de bu kapsamda gerçekleştirdiğimiz bir çalışma.Projenin başarıya ulaşmasında çok önemli rol oynayan, bize inanarak emeği, alın teri ve gayreti ile katkıda bulunan öncelikle başta proje ortağımız TEMA’ya, çok değerli bahçe sahiplerine, yerel yönetimlere ve bizim yaptıklarımıza ışık tutarak kitlere ulaştıran siz değerlibasın mensuplarına şükranlarımızı iletmek istiyorum. Fıstığımız Bol Olsun projesi 3 + 5 yıl olarak planlandı. Projemizin ilk 3 yılının uygulama sonuçları ve çıktılar, verimli. Önümüzdeki 5 yılda da yapacağımız çalışmaların bölgeye ışık tutmasını temenni ediyoruz.
Türkiye, sizlerin de bildiği gibi Antep fıstığı üretiminde dünya sıralamasında İran ve ABD’nin ardından üçüncü sırada bulunuyor. Ancak ülkemizin daha da büyük bir potansiyeli var. Bu açıdan Antep fıstığı üretiminde sağlanacak her türlü iyileştirme Türkiye ekonomisi açısından son derece önemli. Bugün burada sizlerle paylaştığımız birinci etaba ait sonuçlar bizler için büyük bir mutluluk ve aynı zamanda motivasyon kaynağı oldu” diye konuştu.
“Projemizin temel amacı, toprak fıstık veriminin ve kalitesinin artırılmasıdır”
Projeye yönelik paylaşımlarda bulunan TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç; “Projemizin temel amacı, toprak üretkenliğini bozmadan tarım ekosistemindeki tüm bileşenleri dikkate alarak fıstık veriminin ve kalitesinin artırılmasıdır. Fıstık üretiminin alışagelmiş yöntemlerle yapıldığı bölgede büyük bir bilgi birikimi ve deneyimi bulunuyor. TEMA Vakfı olarak, bu birikimin üreticilere aktarılması ve teknik bilginin sahada kullanılabilir hale gelmesine aracılık etmek amacındayız. Tarım teşkilatı, araştırma kurumları ile üreticiler arasında köprü kurmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
Ataç; “Projenin ikinci etabında, Barak Ovası’ndan başlayarak, ilk üç yılda edindiğimiz bilgi, deneyim ve birikimi, bölgenin tamamını etkileyecek yapıda kurguladık. Fıstığımız Bol Olsun Projesi’ni sahada sürdürülebilir, yaygın olarak uygulanabilir, tüm çiftçiler ve köylüler için ulaşılabilir kılmayı amaçlıyoruz. Hedefimiz, üretimin en yüksek, verimin en düşük olduğu Gaziantep’in Karkamış, Nizip ve Oğuzeli ilçelerini kapsayan Barak Ovası’nda verimi ve kaliteyi artırmak” dedi.
Barak Ovası’nın önemine dikkat çeken Ataç; “Buradaki toplam fıstık bahçesi alanı 777.289 dekar. Bu alan Gaziantep’teki Antep fıstığı üretiminin yüzde 60’ını karşılıyor. Türkiye’deki Antep fıstığı üretiminin ise yüzde 28’sini… Projenin devamında örnek bahçelerde ulaştığımız sonuçları yaygınlaştırırken, fıstık üretim standartlarının oluşmasına liderlik etmeyi hedefliyoruz. Erkek ağaç eksikliği, anıt ağaçların korunması ve kalifiye eleman eksikliği gibi konulara eğiliyoruz. Bu bölgede yaratılacak değerin, bilginin nitelikli bir şekilde yaygınlaşmanın yanı sıra sürdürülebilir kalkınmaya da katkı sağlayacağına inanıyoruz” diye konuştu.