Türk Rakısı yeni yılın ilk gününde yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesi sonrasında ithal içkilerin tehdidi altına girdi.
Rakı, Türkiye coğrafyası ve kültürünün önemli bir parçası. Ancak, özel sektör rakı markaları henüz 10 yıllık geçmişe sahipken dünyanın dev markaları karşısında daha yüksek ÖTV oranı ile mücadele etmek zorunda kaldı. Diğer distile alkollü içkiler ve viskide 1 litre saf alkol içeriği başına ÖTV tutarı 124,23 TL’de kaldı. Rakıda ise ÖTV 107,72 TL’ye yükseldi. Ancak, ÖTV hesabında en önemli faktör ürünün alkol yüzdesi. Rakının ÖTV tutarı düşük görünmesine rağmen pratikte durum bunun tam tersi. Rakı genellikle % 45 alkol içeriği ile satılıyor. Diğer içkiler ise % 37,5 alkol içeriği ile satılabiliyor. Bu nedenle; 70’lik ithal içkiler için ÖTV 32,61 TL olarak hesaplanırken, rakı için ÖTV tutarı 33,93 TL. 2012 yılında da benzer bir durum yaşanmış ve diğer distile alkollü içkiler ve rakı arasındaki ÖTV farkı % 39’dan %11’e düşmüştü. Şimdi ise fark ithal içkilerin lehine döndü ve rakının ÖTV’si % 4 daha yüksek kaldı.
ÖTV değişimi ithal içkilere yaradı
İthal içkilerden viskinin ithalatı 2010 yılında 2,5 milyon litre’yken, 2013 yılında 4,90 milyon litre olarak gerçekleşti. Böylece, 3 yıl içerisinde % 99 büyüdü. Türkiye rakı satışları ise 2011 yılında 48,8 milyon litre olarak gerçekleşti. 2014 yılının, beklenti hacmi olan 37 milyon litre ile kapanması halinde rakı pazarı 3 yılda % 24 küçülmüş olacak.
Rakı pazarında son 3 yılda yaşanan daralmanın tarım sektörüne de olumsuz yansımaları olması bekleniyor. Aynı dönemde, üretimde kullanılan üzüm tutarının 30 milyon TL, anason’un ise 3,7 milyon TL azalması bekleniyor. Yerli üretim girdilerinin toplamda 60 milyon TL civarında azalış göstermesi bekleniyor. Yaşanan gelişmelerin sektördeki istihdamı da zaman içinde olumsuz etkilemesi söz konusu olabilecek.
GİSDER hakkında
GİSDER (Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği), 2007 yılında kuruldu. Rakı ve diğer yüksek alkollü içkileri üreten şirketleri temsil eden dernek, sektörün sorunlarına ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde yapacağı faaliyetler ile çözüm getirmeyi ve yasalara uyumlu bir çalışma ortamının tesis edilmesine destek vermeyi ilke edindi.
Gisder, yerli yüksek alkollü içkilerin ve özellikle de rakı üretiminin korunması ile ilgili konularda sektör çıkarlarının gözetilmesi için ülkemiz ve yurtdışında önemli rol alıyor. Gisder’in önemi, sektörün rekabet ve özel yatırımlara görece yakın bir tarih olan 2004 yılında açılmasından dolayı daha da artıyor.
Gisder’in ana hedefleri
-
-Türkiye’de üretim yapan yüksek alkollü içki üreticilerini kurumlar nezdinde temsil etmek.
-
-Sorumlu ticaret, pazarlama ve tüketimi desteklemek.
- -Rakı’yı dünyada Türkiye coğrafyası ve kültürünün bir değeri olarak korumak.
- -Rakı’nın diğer yüksek alkollü içkiler arasındaki liderlik pozisyonunu geliştirmek ve savunmak, sektör ile ilgili yasal ve mali konularda çalışmalar yapmak.
- -Pazarda, tüketicilerin ve ticari kanalın talep ettiği markalara ulaşım imkanlarını daraltan uygulamalar ile mücadele etmek.
