İstanbul’un en önemli yerel sebze ve meyve kaynağı Sarıyer-Gümüşdere’deki 600 dönümlük tek parça tarım arazisinin bir bölümünün İSKİ’ye tahsis edilmesi kararı, üretim alanının tarım dışı kullanılmasının hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle İstanbul 4. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
İstanbul’un Karadeniz kıyısında bulunan ve Avrupa yakasının pazarlarına taze sebze tedarik eden Gümüşdere’nin 600 dönümlük tek parça tarım arazisi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından1.sınıf (sulu özel ürün arazisi) tarım alanı olarak kabul ediliyor. Aylık Tarım ve Kültür Dergisi tarlasera’nın Ağustos sayısında gündeme getirdiği habere göre, 2011 yılında alınan kararla 79 dönümü İSKİ’ye tahsis edilen alanda “İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi” kurulması planlanıyordu. Ancak İstanbul 4. İdare Mahkemesi söz konusu alanın İSKİ’ye tahsis edilmesi kararını, bostanların tarım dışı kullanılmasının hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle iptal etti.
Gümüşdere’de uzun yıllardır tamamen kendi imkânlarıyla oluşturdukları tarla ve seralarda üretim yapan yaklaşık 650 üretici ve ailesi hem açık hem de örtü altı üretim yapıyor. Ancak 2011 yılında Gümüşdere arazisinin 79 dönümü “İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi” kurma amacıyla İSKİ’ye tahsis edildi. Projeye Toprak Koruma Kurulu da oybirliğiyle destek verirken, yürürlükte sera alanı olarak görülen arazi, marjinal tarım alanı olarak gösterilerek imara açılma tehdidiyle karşı karşıya kaldı.
Neler yaşanmıştı?
Tarlasera dergisinin Ağustos ayında izini sürdüğü habere göre, bölge üreticileri Gümüşdere Köyü Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği’ni kurarak sürece müdahil oldu. Toprak Koruma Kurulu’na dilekçe yoluyla yapılan itiraz ile dava aşamasına geçildi. Ziraat Mühendisleri odasının itirazlarının ardından, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılan bilirkişi ziyaretleri sonucunda 13Kasım 2013’te Gümüşdere “Sulu Özel Ürün Arazisi” kapsamına alındı ve arıtma tesisi projesi iptal edildi. Ancak İstanbul’un son tarım alanı olan Gümüşdere, 2014 Mayıs ayında Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından özelleştirme kapsamına alındı. Gümüşdereli üreticiler ise özelleştirme kapsamı altında uygun şartlarda arazinin kendilerine tahsis edilmesi konusunda ısrarcı oldu.
Devam eden mahkeme süreci 3 Şubat’ta sonuçlandı. İstanbul 4. İdare Mahkemesi Bakanlık’ın bilirkişi incelemesini esas alarak; söz konusu arazinin “Sulu Özel Ürün Arazisi” olduğunu ve tarım dışı kullanılmasının hukuka uygun olmadığını belirtti. Mahkeme heyetinin oybirliğiyle aldığı karar sonucu, Gümüşdere’deki79 dönümlük tarım arazisinin İSKİ’ye tahsis edilmesi kararı iptal edildi. İstanbul’un son tarım alanlarından birine sahip olan Gümüşdereliler bu kararla şimdilik rahat bir nefes aldı.
