Konya Ticaret Borsası’nın Türkiye’de tek bir alanda 100 bin ton ile en yüksek depolama kapasiteli tesislerine sahip lisanslı depolarının2015 harman dönemiyle birlikte hizmet vermeye başlaması, yatırım araçları arasına tarımsal ürünleri de dahil etti.
Lisanslı depoya konulan ürünlerin burada oluşturulan Elektronik Lisanslı Ürün Senetleri (ELÜS) Borsa Konya Elektronik Platformu’na üye olunarak internette alınıp satılabiliyor. Konuyla ilgili bir açıklama yapan Konya Ticaret Borsası (KTB) Başkanı Hüseyin Çevik, hububat üretim miktarı, gelişmiş un, makarna ve bisküvi sanayisi ve bulunduğu konum itibariyle kilit bir noktada olan Türkiye’nin tarımsal ticarette de lider olabileceğini belirterek, bunun için lisanslı depoculuk sisteminin tarımsal ticaretin merkezine konulması gerektiğini söyledi.
Lisanslı depoculuğun günden güne geliştiğini, sistemin uygulandığı ülkenin tarımsal üretiminde, ticaretinde, istihdamında, dünya ile rekabetinde, milli gelire katkısında ve buna bağlı olarak vergi hasılatında çok büyük artışlar sağlandığına işaret eden Çevik, ‘Türkiye’nin, bulunduğu jeopolitik konumu gereği uluslararası buğday ticaretinde kilit nokta olabilecek potansiyeli vardır. Türkiye üreten Kuzey ile tüketen Güney arasında önemli bir köprüdür. Dünyada tarımsal üretim kadar tarımsal ticaret de, artık küresel politikaları etkileyecek düzeye gelmiştir. Bundaki en büyük aktörler küresel düzeyde finans çevreleriyle çalışan borsalardır.
Tarımsal üretimin ve ticaretinin ulusal boyutu aşıp, küresel ölçekte düşünülmesi gereken bir olgu olduğu günümüzde, organize piyasalar olan borsalarımızın da küreselleşmesi kaçınılmaz bir sonuç olacaktır. Uygulama, tarım sektörü ile finansal piyasaların entegre olması açısından da büyük önem taşımaktadır’ diyerek özellikle İslami kurallarla yatırım yapmak isteyen sermayenin rahatlıkla bu sisteme dahil olabileceğini ifade etti.
Harman sezonu ürününü depolayacak yeri olmayan ya da hemen satmak istemeyen üreticiler için lisanslı depoların hem iyi bir ambar hem de iyi bir yatırım aracı olduğunu açıklayan Çevik, ürünlerin sağlıklı ortamda sigortalı olarak değerini yitirmeden 24 ay boyunca devlet garantisinde muhafaza edildiğinin altını çizdi.
Sistemin işleyişi hakkında bilgi veren Çevik, “ Sistem mudi dediğimiz çiftçi, tüccar, sanayicinin lisanslı depoya koyacakları ürünler için bankalarda açtırabilecekleri yatırım hesabının aktifleştirilmesiyle başlıyor ve mudi kayıtları bu yatırım hesaplarına tanımlı olacak şekilde yapılıyor. Mudilerin lisanslı depoya teslim ettikleri net ürün miktarı kadar yatırım hesaplarına kısa adı ELÜS olan Elektronik Lisanslı Ürün Senetleri online olarak basılıyor.
Mudiler % 50 destekli kira avantajından yararlanmaya başlıyorlar. Sonrasında ise bu basılan ELÜS’lerin Konya Ticaret Borsası’nın yeni şirketi olan ve internet ortamında ELÜS ticareti için bakanlıkça yetkilendirilmiş Borsa Konya platformu üzerinden alınıp satıldığında çiftçi için zirai stopaj ve buna bağlı Bağkur ve tüccar/sanayici için ise gelir vergisi, kurumlar vergisi ve KDV muafiyeti gibi avantajları birlikte getirmektedir.
Çiftçi ürününü lisanslı depoya koyarak uygun gördüğü veya ihtiyaç duyduğu bir dönemde satabilmektedir. Ürün karşılığında aldığı ürün senedi ile finansmana erişimi de kolaylaşmaktadır. Üretici nakliye masrafından kurtulacaktır. Sanayici de bu sistemle yıl boyunca standartlara göre kalite sınıfı belli ürün bulabilecekler. Üretici kazanacak, tüketici kazanacak, yatırımcılar kazanacak nihai noktada tarım ürünleri yatırım aracına dönüşeceği için devletimiz de kazanacaktır” diyerek, artık lisanslı depolardaki ürünlerin de altın ve döviz gibi yatırım aracı olduğunu belirtti.