Metro Toptancı Market, Bloomberg HT tarafından düzenlenen Tarım Zirvesi’ne katıldı. Değişen Dünyada ve Türkiye’de Tarımın Geleceği oturumunda konuşan Metro Toptancı Market Genel Müdürü Kubilay Özerkan meyve sebze atık ve kayıplarının önlenmesi için TÜBİTAK işbirliği ile hayata geçirdikleri projeyi aktardı.
Metro Toptancı Market; Bloomberg HT tarafından Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in katılımıyla düzenlenen Tarım Zirvesi’ne katıldı. Bloomberg HT Genel Yayın Yönetmeni Cüneyt başaran moderatörlüğünde gerçekleşen ‘Değişen Dünyada ve Türkiye’de Tarımın Geleceği’ oturumunda konuşan Metro Toptancı Market Genel Müdürü Kubilay Özerkan; gelecekte gıda konusunda sıkıntı yaşanmaması için gıda atık ve kayıplarının sürdürülebilir şekilde azaltılması konusunda yapılması gerekenleri paylaştı.
Türkiye’de üretilen 49 milyon ton meyve ve sebzenin yüzde 25-40’ının üretim ve dağıtım zinciri aşamasında kayba uğradığını ya da satış ve tüketim aşamasında atık haline dönüştüğünü ifade eden Metro Toptancı Market Genel Müdürü Kubilay Özerkan, TÜBİTAK verilerine bakıldığında kayba uğrayan ürün miktarının en iyimser tahminle 1,6 milyon ton olduğunu belirtti. Bu rakamın yıllık yaş meyve ve sebze ihracatımızın tam 4 katına karşılık geldiğini belirten Özerkan sözlerini şöyle sürdürdü: “Parasal açıdan bakacak olursak, Türkiye’de sebze meyve ticareti 100 milyar TL civarında, bu miktarın minimum 25 milyar liralık bölümü atık ve kayıp oluyor.”
Gıda atıklarının önüne geçmek mümkün
Zirvede gıda kayıpları konusunda meyve ve sebzede yaşanan ağır kayıpları önlemek için TÜBİTAK’la birlikte fire nedenlerini araştırdıkları çalışmanın detaylarını paylaşan Kubilay Özerkan, 8 ay süren çalışmada marul, domates ve şeftali ürünlerini iyi koşullarda ve kötü koşullarda tedarikini temel alan bir araştırmaya imza attıklarını ifade etti. Özerkan: “Bu araştırma neticesinde kötü koşullarda tedarik edilen ürünün, iyi koşulda tedarik edilene kıyasla 9 kat daha fazla atığa dönüştüğünü gözlemledik. Bu proje bize gösterdi ki, gıda kayıp ve atıklarında da sürece bütünleşik bakmak çok önemli. Zincirin tek bir halkası eksik kalırsa bu halkanın tüm zincire olan etkisi çok daha büyük oluyor.
Tedarik zincirinin altı aşamasının iyi ve kötü koşul örneklemleriyle yapılan araştırma sürecinin sonucunda; iyi tedarik zinciri uygulamaları ile önemli miktarda ürünün kaybedilmesinin önüne geçilmesinin mümkün olduğunu gördük. Yaşanan kayıpların en çok olduğu aşamaların paketleme ve nakliye olduğu ortaya çıktı. Bu noktada, şehirlerarası nakliyede frigofrik araç kullanımı, soğukta muhafaza, nem kaybı önleyici ambalaj kullanımı büyük oranda öne çıkıyor. Ürünü soğukta sergilemezsek % 13’luk bir kayıp, soğuk zincirde taşımazsak % 9,5’luk bir kayıp ve uygun ambalajda satmazsak % 9’luk bir kayıp oluşuyor. Ambalaj da kayıpları azaltmada önemli bir kriter. Örneğin; Metro olarak, marulda nem önleyici ambalaj kullanarak raf ömrünü 3 kat artırdık.”
463 restoranın 1 yıllık salata malzemesini kazanmak mümkün
Metro Toptancı Market olarak üretim süreci boyunca ürün planlamasında verilen rehberlik, 200 yerel üreticiye verilen doğru ilaç kullanımı, doğru hasat zamanı vb. konularda verilen eğitimlerin yanı sıra paketleme ve teknolojik yatırımların da hayata geçmesiyle birlikte % 50 oranında gıda kaybına engel olarak 1 milyon 200 bin adet otun atık olmasını engellediklerini aktaran Kubilay Özerkan gıda kaybını % 50 oranında azaltarak elde edilen kazancı şu şekilde aktardı: “35 kişilik bir restoran salata malzemesi olarak 1 günde 5 kıvırcık, 3 marul, 2 lolorosso ve 2 endivyen olmak üzere toplam 12 ot kullanıyor. Bu yılda 4.380 adet ota denk geliyor. Bu örneğe bakacak olursak toplamda gıda kaybını engellediğimiz 2.028.000 adet ot ile 463 restoranın 1 yıllık salata malzemesini kazanmış olduk.”
Metro Toptancı Market’in gerek iş yapış şekli gerekse hayata geçirdiği projeler ile üreticiden müşterinin tabağına kadar olan bütün zinciri göz önünde bulundurduklarını belirten Özerkan; “ortada konumlandırılmış perakendeci olarak, kendimizi zincirin her bir halkasından sorumlu hissediyoruz. Zincirin her halkasını ve bir sonraki adımı düşünerek hareket ediyoruz.
Üreticilerin çeşitli zorluklarla ve kıt kaynaklarla ürettiği meyve ve sebzelerin çöpe atılmaması ve milli kaynakların israf olmaması için, atık ve kayıpların en aza indirilmesi amacıyla tedarik zinciri ve satış koşullarını geliştiriyor ve standartlara uygun yatırım yapıyoruz. Tüketim analizleri yaparak; doğru miktar, kalite ve özellikte planlı üretim yaptırma hedefiyle kayıpları en aza indiriyoruz. Doğrudan üretici ve üretici örgütleri ile çalışarak üreticileri eğitiyor, kalite ve maliyet açısından doğru ürünlerin üretilmesini sağlıyoruz” dedi.
