Tesislerin bir switch ile güvenli ve uygun bir şekilde kontrol edilebilmesi için en basit basınç izleme görevleri bile elektronik olarak gerçekleştiriliyor.
Erdinç ERKUL / Wika Instruments İstanbul
Hijyenik uygulamalarda elektronik basınç switchleri
Otomatikleştirilmiş süreçler proses güvenliğini artırmaktadır. Bu yüzden steril üretim prosesleri için bunlar önem arz etmektedir. Bütün rutin testlerin el yordamıyla yapıldığı zamanlarda ortaya çıkması kaçınılmaz olan hata olasılıklarını ortadan kaldırmaktadırlar. Bu ayrıca yukarı yönde ve aşağı yönde temizlik ve sterilizasyon işlemleri için de geçerlidir. Bu yüzden tesislerin bir switch ile güvenli ve uygun bir şekilde kontrol edilebilmesi için en basit basınç izleme görevleri bile elektronik olarak gerçekleştirilmektedir.
Ultra saf suyun veya steril havanın yenilenmesinin kontrolü besleme ünitelerinde düz switchleme işinin klasik bir örneğini teşkil etmektedir. Böyle uygulamalarda sadece ölçüm teknolojisinden dolayı değil aynı zamanda verimlilik nedenlerinden dolayı da elektronik basınç switchleri kullanılmaktadır: Gerek PLC gerekse röleler vasıtasıyla olsun tesisin kontrolü bu şekilde merkezi olmayan elemanlar kullanıldığında daha ekonomik olmaktadır.
Bu güvenilirlik ve ekonomi faktörlerinin belirleyiciliğinden hareketle basınç switchleri için bir gereksinim profili türetilmiştir. Zorlu endüstriyel koşullara dayanabilmek için sağlam olmalıdırlar. Tesisin kesintiye uğramasını engellemek veya en azından bu kesinti süresini mümkün olan en kısa süreye indirmek için devreye alma, bakım ve servis işlemleri kolay ve hızlı olmalıdır.
Transistor switch çıkışlı ve dâhili dijital göstergeli elektronik switchler bu tür uygulamalarda özellikle yararlı olduklarını kanıtlamış bulunmaktadırlar. Burada örneğin aşırı veya düşük basınç veya seviye için olan gibi genellikle bir limit değeri izlenmelidir. Makine kontrolüne bağlantı bakımından bu amaç için bir ikili dijital girdi yeterlidir. Dijital gösterge, ölçülen değerin uygun şekilde ve doğrudan sahada sistemden kontrol edilmesini sağlayarak devreye alma ve bakım süresince çok yardımcı olan bir bileşendir.
Basınç switchleri bakımından steril proses teknolojisindeki genel uygulamalar 25 bar’a kadar ölçüm ayarlı, vakumlu veya mutlak basınçlı birçok ölçüm aralığına gereksinim duymaktadırlar. Anahtarlama fonksiyonunun üzerinde bir devamlı ölçümün gerekli görülmesi halinde operatör ilave analog çıkışlı (20mA’ya kadar) bir alete ihtiyaç duyacaktır. Bu tür gereksinimlere dayanılarak tek bir switch modeli ile geniş bir değişiklik meydana getirilebilir. Örneğin WIKA’nın PSA-31 ürünü ile standart bir tasarım olarak toplamda yaklaşık iki milyon muhtemel kombinasyon mevcut bulunmaktadır (muhtemel proses bağlantılarından, ölçüm aralıklarından ve çıkış sinyallerinden).
Kolay çalışma
PSA-31 örneği kullanılarak çalışma için belirleyici faktörlerin tasarım ve fonksiyon üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğu ortaya konulabilir. Doğru sensör ölçümü ve switch fonksiyonu tek başlarına gerekli güvenilirliği garanti edemez. Bu amaç için ilaveten ekonomik ölçüm ile çalışma ve gösterge de yardımcı olmaktadır: İnsan ve makine arasındaki bu bağlantının el yordamıyla gerçekleştirilmesi de haliyle kolay, açık ve zamandan tasarruf edecek şekilde olmalıdır.
VDMA, bu gereksinimi karşılamak için bir kılavuz yayımlamış bulunmaktadır. 24574 standardının amacı mÖnü gezintilerini, terimleri ve gösterge parametrelerini ilaveten elektrik bağlantısını standartlaştırarak switchlerin çalışmalarını kolaylaştırmak olmuştur. Bu standart müşterilerin de desteği ile VDMA bünyesindeki Akışkan Gücü İşbirliği kapsamında geliştirilmiştir. PSA-31’in çalışması için bu standart temel alınmıştır. Üç düğmeli sistemi ve alfa nümerik göstergesi ilave yardıma gerek duyulmaksızın hızlı ve sezgisel bir menü gezinimi sağlamaktadır. Basınç switchinin kolay çalışması operatöre net ve dokunsal bir feedback veren geniş ve ergonomik tuş düzeni ile desteklenmektedir.
Kolay okunabilirlik
Bir dijital gösterge hakkındaki talepler açık şekilde tanımlanmıştır: Bunlar zorlu ortamlarda da gerekli bilgilerin “sağlam” ve bunun yanı sıra devamlı şekilde oluşumu ile beraber net bir şekilde okunabilirliktir. Mevcut durumda LED göstergeler temel olarak dört rakam ve yedi bölümden oluşmaktadır. Ancak bu yapılandırma içerisinde harflerin ve metinlerin muhtemel gösterimi çok sınırlıdır ve dolayısıyla okunması çoğu zaman güçtür ki bu da sezgisel alet programlamasını etkileyebilmektedir.
Bu yüzden PSA-31 14-bölüm gösterge ile çalışmaktadır. Diğerlerinden çok daha fazla olan ekran çözünürlüğü kurulumdaki parametrelerin okunabilirliğini artırmakta ve dolayısıyla da hata riskini en aza indirmektedir. WIKA’nın bütün dijital göstergeli ölçüm aletlerinde olduğu gibi bu basınç switchinde de rakamlar kırmızı renkte görüntülenmektedir. Mavi ve sarı renkli göstergelerin aksine bu göstergeler uzak mesafelerden bile çok daha net bir şekilde görülebilmektedir.
Devreye almaktan, proses iyileştirilmesi esnasında parametre güncellemesine kadar basınç switchinin bütün ayarları sahada yapılabilmektedir. Bu yüzden bu aletin bulunduğu yerin kolayca ulaşılabilir olması gerekmektedir. Bu da bir dizi montaj seçeneği kapsamında esnek ayarlamalı kompakt bir tasarımı gerektirmektedir. WIKA’nın bütün switchlerinde gösterge her zaman operatörü görecek şekilde ve M12 bağlantısı da tesisin arzu edilen kablo rotasına göre hizalanacak şekilde konumlandırılabilmektedir. Elektriksel bağlantının konumunun yan tarafta olduğu durumlarda bile aletler aksiyal fiş bağlantısına kıyasla yine de çok kompakttır. Tepeye bir switch montajının gerekli olduğu durumda elektronik olarak 180 derece döndürülebilen bir gösterge mevcut bulunmaktadır. Göstergenin okunabilirliği eğimli açı yardımıyla daha da kolaylaştırılmış olup, LED teknolojisi sayesinde geniş bir görüş açısı sunmaktadır.
Hijyenik tasarım
Steril üretim prosesleri yukarı ve aşağı yönde temizlik süreçlerini otomatikleştirmiş durumdadırlar. WIKA mühendisleri “yerinde temizlik” (CIP) amacıyla PSA-31 aygıtının ıslak parçaları için modern bir hijyenik tasarım üzerine dikkatlerini vermişlerdir. EHEDG sertifikası ve 3-A işareti basınç switchinin ilgili bileşenlerinin doğrudan ve kirlenme riski olmaksızın temizlenebileceğini tasdik etmektedirler. Malzemelere gelindiğinde ise ilaç endüstrisinde çoğunlukla birinci seçenek olarak düşünülen düşük delta ferrit içerikli yüksek kaliteli 1.4435 paslanmaz çelik kullanılmaktadır. Çeliğin gerek dökümcü gerekse de kullanıcı açısından izlenebilirliği ile EC 1935/2004 Avrupa düzenlemelerinin koşulları karşılanmış bulunmaktadır ve dolayısıyla bu durum üretici beyanı ile de tasdik edilebilir.