İstanbul’un ileri dönüşümü odağına alan, sosyal etkisi yüksek, çevre dostu festivali Upcycle İstanbul Art and Design Festival, 16 Eylül Dünya Temizlik Günü ve 17 Eylül tarihlerinde Müze Gazhane’de gerçekleşti. Atıklara ikinci şans veren tasarımların, sürdürülebilirliği ve sorumlu tüketimi sorgulayan sanat yerleştirmelerinin, çeşitli atölyeler ve söyleşilerin yer aldığı festival, özellikle üniversiteli gençlerin yoğun ilgisi ile karşılaştı. Sürdürülebilirliği mesele edinen genç sanatçıların festivalde daha fazla görünür olmasını sağlamak amacıyla önümüzdeki yıl gerçekleşecek festivalle ilgili bir karar alındı.
“İleri dönüşüm hareketine sen de katıl” sloganıyla yola çıkan sürdürülebilir sosyal etki platformu Upcycle İstanbul tarafından, ileri dönüşüm ve kaynakların verimli kullanımı konusunda bilinç oluşturmak, atıkların değerlendirilerek tekrar kullanıma kazandırılabileceğini sanat ve tasarım aracılığıyla göstermek ve her türlü dönüşümün sürdürülebilir çevresel faydalarına dikkat çekmek üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Kültür AŞ destekleriyle düzenlenen Upcycle İstanbul Art and Design Festival’in ikincisi, 16 Eylül Temizlik Günü ve 17 Eylül tarihlerinde gerçekleşti.
Kendisi de ileri dönüşüm hareketinden ilham alınarak tasarlanan Müze Gazhane’de gerçekleşen Upcycle Art and Design Festival, bu sene sorumlu tüketim kavramını sahiplendi. Tüketim alışkanlıklarının kaynakları sınırlı olan dünyada yarattığı etkiyi fark ettirmeyi amaçlayan festivalde çevre dostu sanatçıların eserleri, kısa film gösterimleri, söyleşiler, atölyeler ve Upcycle Bazaar yer aldı.
Genç sanatçılara destek için yeni projeye başlıyor
Üniversiteler tarafından oldukça ilgiyle karşılanan Upcycle İstanbul Art and Design Festival, sürdürülebilirliği mesele edinmiş genç sanatçılara destek olmak için yeni bir projeye hazırlandığını açıkladı.
Festival iklim krizi odaklı işler yapan genç sanatçıları, sürdürülebilirliğe önem veren kurumlarla buluşturacak. Daha sorumlu ve farkındalığı yüksek bir toplum yaratmanın anahtarının sanatın dönüştürücü gücü olduğuna inanan Upcycle İstanbul Art and Design Festival, 2024’dedüzenlenecek festivalde eserlerinin sergilenmesini isteyen üniversitelerin güzel sanatlar bölümlerinde eğitim gören genç sanatçılara çağrıda bulunacak.
Bu çağrıya cevap veren sanatçılar, jüri tarafından değerlendirilerek festivalde sergilenmeye değer bulunan projeler, destekçi kurumlarla eşleştirilecek. Ardından sanatçılar, kendilerini destekleyen kurumun atıklarıyla ileri dönüşüm eserini hayata geçirecek ve 2024 yılında gerçekleşecek festivalde sergileyecek.
Bu yıl festivalde neler oldu?
Sanat danışmanlığını Erkan Doğanay’ın yaptığı festivalde Alper Aydın, Cem Sonel, Oğul Öztunç, Eylem Pala, Gülnur Özdağlar, Varol Topaç, Mehmet Kavukçu gibi önemli 29 sanatçının ve tasarımcının ileri dönüşüm kavramından ilham alarak atıklardan dönüştürdüğü sanat yerleştirmeleri katılımcılar tarafından büyük bir ilgiyle karşılandı. Bu sene genç sanatçılara Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul Aydın Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi gibi üniversitelerin güzel sanatlar ve tasarım bölümlerinde okuyan öğrencilerine de kapılarını açan festival, CFN Kimya, edding, Realteks, Yorglass gibi kurumların desteklediği sanat eserleriyle sanatın dönüştürücü gücünü de bir kez daha gösterdi.
İki gün boyunca 10 farklı atölyeye ev sahipliği yapan festivalde katılımcılar ileri dönüşüm sürecini birinci elden deneyimleme fırsatı da yakaladı. Gerçekleştirilen oyuncak ileri dönüşümü ve yeryüzü sanatı atölyeleriyle çocukların da unutulmadığı festival, tasarımın dönüştürücü gücünden ilham alarak kaynakları daha verimli kullanan, sıfır atık prensibini benimseyen ve doğaya saygılı bir topluma dönüşmek için umut oldu.
Upcycle Sahnesi hem özel söyleşilere hem de eğlenceli etkinliklere sahne oldu
Müze Gazhane’nin Q Deck alanında konumlanan Upcycle Sahnesi, festival katılımcılarını söyleşiler, dinletiler, kısa film gösterileri gibi ilham verici etkinliklerle buluşturdu.
Türkiye’nin sürdürülebilirlik odaklı platformlarından PlumeMag ortaklığıyla gerçekleşen Upcycle İstanbul Talks’da konunun uzmanları ve festival katılımcıları bir araya geldi. ÇEVKO, TEMA, Çöpüne Sahip Çık Vakfı gibi sivil toplum profesyonelleri, Güven İslamoğlu, Uygar Özesmi gibi düşünce liderleri, genç girişimci ve aktivistlerin yer aldığı söyleşiler; katılımcılarda farkındalık ve ilham yarattı.
Türkiye’nin geri dönüşüm seslerle gerçekleşen ilk ileri dönüşüm müzik performansını ses tasarımcısı ve araştırmacısı Dr. Oğuz Öner Upcycle İstanbul sahnesinde hayata geçirdi. Katılımcıların önceden gönderdiği plastik, metal, kağıt gibi geri dönüşüm malzemelerin ses kayıtları sahnede müzik performansına dönüştü.
Çağdaş sanatın önemli ismi küratör Beral Madra’nın ve gazeteci yazar Zeynep Göğüş’ün de konuşma yaptığı festivalde Alper Aydın ilk kişisel sergisi olan Fata Morgana’nın belgesel videoları ile yer aldı. Upcycle Art and Design Festival, Sabancı Vakfı Kısa Film Platformu’nun sanat yönetmeni Zeynep Atakan’ın seçkisiyle hazırlanan iklim krizi temalı kısa film gösterimleriyle sonlandı.
Upcycle Bazaar, katılımcılara daha sürdürülebilir bir yaşamın mümkün olduğunu kanıtladı
Atıksız yaşam prensibiyle üretimler yapan yüzlerce tasarımcıyı ve üreticiyi platformunda bulunduran LocalMakers, bu sene de festivalin bazaar bölümündeki çözüm ortağıydı. Good4Trust üreticilerinin ve çeşitli sosyal girişimlerin çevre dostu ve sürdürülebilir ürünleriyle yer aldığı bazaar bölümünde ayrıca 6 Şubat depremlerinde büyük zarar gören bölgelerdeki yerel üreticilerin de ürünlerine yer verildi.
Festival alanında kullanılan geri dönüşüm ve ileri dönüşüm malzemeler ziyaretçilere ilham verdi
Tetra Pak’ın karton içecek atıklarını geri dönüştürerek ürettiği malzemeden tasarlanan UpcycleBazaar stantları ve Upcycle İstanbul sahnesi yenilenerek bu yıl da değerlendirildi. Tüm yönlendirmelerde ve bilgi panolarında da aynı malzeme kullanıldı.
Ayrıca afet bölgelerindeki tuvalet, duş, giyinme soyunma ihtiyaçlarına acil çözüm olarak Tetra Pak desteğiyle geri dönüştürülmüş paneller kullanılarak üretilen ve Hatay’a gönderilen kabin de festivalde sergilendi.
Festival görevlilerinin atık kumaş kullanılarak hazırlanan isimlikleri de büyük ilgi gördü.
