BRC ve ISO 22000 belgelerine ve Helal sertifikasına sahip olarak gıda sınıfı kalsiyum karbonat üretimi yapan Türkiye’deki ilk ve tek kuruluş olan Omya’nın İzmir-Kemalpaşa fabrikası, gıda tipi kalsiyum karbonat konusunda küresel bir üs niteliğinde. Bu tesisten başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyaya ihracat yapılıyor.
Kalsiyum karbonat, gıdalarda ve içeceklerde kalsiyum zenginleştirmesi için kullanılabilen önemli bir mineral. Kalsiyum karbonat özellikle unlu mamullerde, kahvaltılık gevreklerde ve granola barlarda olduğu kadar bebek mamalarında ve soya/badem sütünde de kullanılan popüler bir kalsiyum kaynağı.
Kalsiyum karbonatın % 40 civarında kalsiyum içermesi en büyük avantajlarından biridir. Kalsiyum sitrat, kalsiyum laktat veya kalsiyum glukonat gibi sentetik olarak üretilmiş kalsiyum kaynaklarında bu oran sadece % 24’e ulaşabiliyor. Bu yüzden de yarı yarıya kalsiyum karbonat kullanarak aynı seviyede kalsiyum oranı yakalanabiliyor.
Geçmişte ağır metal içerme olasılığı doğal kalsiyum karbonat için bir dezavantaj olarak görülüyordu. Fakat Omya, kalsiyum karbonat madenlerini özel olarak seçerek, en saf mineral içeriğini gıda ve ilaç ürünlerine yönelik olan Omya Calcipur, Omyapure ve Omya-cal üretiminde kullanıyor. Bu sebeple kurşun, kadmiyum ve alüminyum içerikleri çok düşük seviyelerde tutuluyor. Dolayısıyla Omya ürünleri en katı gereksinimlere sahip sektörlerden biri olan bebek maması standartlarını dahi sağlıyor.
Gıda üretimde kullanılacak ürünün tane boyutu seçimi, uygulama kolaylığı, ürün içinde istenen dağılımın sağlanması ve ağızda bıraktığı his bakımından çok önemli. Omya, gıda sektörüne 2 ile 15 mikron arasında değişen tane boyutlarında ürün seçenekleri sunuyor. Ayrıca Omya’nın gıdaya uygun ürünleri sıvı uygulamalarda da doğru stabilizatörler ile kullanılabiliyor.
Osteoporoz hastalarına kalsiyum desteği sağlaması amacıyla üretilen tabletlerde aktif madde (API) olarak kullanılan kalsiyum karbonatın Avrupa, Amerika ve Japon farmakopesi gibi bazı standartları sağlaması gerekiyor. Omya ilaç üretiminin zorunlu kıldığı bütün bu yüksek standartlara uygun kalsiyum karbonat üretebiliyor. Ayrıca Omya’nın ürettiği kalsiyum karbonat ürünleri, gıda takviyesi ve vitamin tabletlerinde kalsiyum kaynağı olarak kullanılabiliyor. Doğal kalsiyum karbonat, presipite kalsiyum karbonat ile karşılaştırıldığında spesifik yoğunluğu ve tane dağılımı avantajı sayesinde daha yoğun ve küçük tabletler yapılabilmesine olanak sağlıyor.
Tartışmalı bir konu: Biyoalınabilirlik
Kalsiyum karbonatın biyoalınabilirliği hakkında süt ve diğer kalsiyum kaynakları ile karşılaştırılmalı olarak dünya çapında birçok araştırma yayınlandı. Kalsiyum karbonat kimyasal yapısı gereği suda çözünmez ancak midedeki asidik ortamda reaksiyona girer ve kalsiyum iyonlarını serbest bırakır. Bu iyonlar ince bağırsakta emilir. Daha ileri araştırmalar kalsiyum karbonatın fraksiyonel kalsiyum alımının (kalsiyumun ince bağırsaktan kana karışma oranı) en az doğal kalsiyum içeren gıdalardaki kadar iyi olduğunu göstermektedir. Bütün bu araştırmalar; geleneksel uygulamalar için özel ve pahalı bir kalsiyum kaynağına ihtiyaç olmadığını, kalsiyum karbonatın kalsiyum takviyesi için yeterli olduğunu kanıtlıyor.
Farklı uygulamalar
Kalsiyum karbonatın kalsiyum kaynağı olarak kullanılmasının dışında birçok uygulama alanı bulunuyor. Atıştırmalıklarda, şekerlemelerde, sakızlarda ve şeker kaplama gibi uygulamalarda, kalsiyum karbonat teknolojik avantaj sağlayabiliyor.
Kalsiyum karbonat hali hazırda kahvaltılık gevrek üretiminde ekstrüzyon yardımcısı olarak kullanılıyor. Bu ürünlerde kalsiyum takviyesi olmasının yanı sıra kalsiyum karbonat, ekstrüzyon sırasında gaz kabarcıklarının düzenli olarak oluşmasını sağlayarak gevreklerin genişlemesine ve tekstürünün iyileşmesine katkıda bulunur. Bu konuda Omya, harici partnerlerle çalışması ve kapsamlı araştırmalar yapması sayesinde, farklı ürünler için uygulama reçeteleri önerebiliyor.
Omya’nın gıda tipi kalsiyum karbonat için kullandığı hammadde kaynaklarının yüksek saflıkta olması sayesinde, Omya ürünleri üstün bir beyazlığa sahip. Bu sebeple kalsiyum karbonat ayrıca doğal pigment olarak kullanıldığında beyaz renk ve matlık verebiliyor. Bu amaçla kullanılan titanyum dioksit ve şekeri ikame edebiliyor veya birlikte kullanılıp maliyet avantajı sağlayabiliyor. Şekerin beyaz renk vermesi amacıyla kullanıldığı yerlerde kalsiyum karbonat ile ikamesi, son ürünün kalorisini azaltıyor. Ayrıca kalsiyum desteğiyle, ürünün sıcak ve nemli ortamlardaki dayanıklılığı artıyor.
Omya’nın çok ince kalsiyum karbonat ürünleri ayrıca toz karışımlarda doğal ve zararsız kekleşme önleyici olarak da kullanılabiliyor. Bu konuda da Omya’nın kapsamlı uygulama bilgisi bulunuyor.
Bütün bu örnekler, kalsiyum karbonatın gıdada kalsiyum kaynağı olması dışında birçok uygulama alanı olduğunu göstermektedir.