1980 yılında küçük bir mandıra olarak Edirne’de üretime başlayan Kaya Çiftliği, öz sermayesiyle başladığı faaliyetine yine öz sermayesiyle devam ediyor.
– Sayın Gökay Kaya, Kaya Çiftliği’nin kuruluş öyküsünü ve faaliyet alanlarınızı anlatabilir misiniz?
Kaya Çiftliği, “Peynirin Kalbi” olarak perakende sektöründe öncü firmayız. Fabrikadan halka sözünün en güzel örneklerinden biriyiz de diyebilirim. Mağazalarımızda sattığımız peynir gruplarının % 80’ini biz üretiyoruz. Ürettiğimizi mağazalarımızda müşterilerimizle buluşturuyoruz. Müşteriler bizi Kaya Çiftliği olarak bilir, fakat bizim cari olarak adımız Kaya Kardeşler Süt Ürünleri A.Ş.’tir.
İsmimizden de anlaşılacağı gibi kardeş firma yani aile şirketiyiz. 1980 yılında küçük bir mandıra olarak Edirne’de üretime başladık. Kendi öz sermayenizle başladığımız işimizi yine kendi öz sermayemizle büyüttük ve büyütmeye devam ediyoruz. Biz kazandıklarımızı işimizin dışında hiçbir yere yatırmıyoruz. Bugün Edirne-İpsala’da 32 dönüm arazi üzerinde inşaatını yeni tamamladığımız 15.000 metrekare kapalı alana sahip fabrikamız, İstanbul-Sultanbeyli’de kendi arsamız üzerine yaptığımız 10.000 metrekare genel müdürlük ve lojistik merkezimiz ile toplam 850 çalışanımızla kocaman bir aile olduk.
-Ürün portföyünüzü tanıtır mısınız? Yeni ürün ve Ar-Ge çalışmalarınızla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Mağazalarımızda yaklaşık olarak 700 kalem ürün var. Bu ürün gruplarının içinde; peynir zeytin, kaşar, yöresel peynir grupları, reçel, helva gibi ana kalemlerin dışında, çeşitliliğimize ve şarküteri anlayışımızla uyumlu olacak başka ürünlerle çeşitliliğimiz tamamlıyoruz. Bizim işimiz peynir üretmektir. Bu çeşitlerin içinde peynir gruplarının 200’e yakını bizim kendi üretimimizdir.
Peynir gruplarının dışında yoğurt ve ayran grupları da kendi üretimimiz. Yaklaşık bir yıla yakın süredir devam eden fabrikamızı büyütme çalışması bu sene başında tamamlandı. Tabii büyüme çalışması ile birlikte Ar-Ge çalışması da gelişti. Bununla birlikte yeni teknik personel alımlarımızda oldu. Mevcut ürünlerimizdeki kalite anlayışımızdaki istikrar ve kararlılığımızı devam ettirirken, yeni ürünlerle ilgili çalışmalarımız da sürüyor. Farklı pazarlara yönelişlerimizle bu anlamda kendimizi de geliştiriyoruz. Fabrikamızdaki laboratuvarımızı büyüttük. Yeni makineler, yeni cihazlar ve personelimizle birlikte, gelişimimizi devam ettireceğiz.
-Kısa ve uzun vadedeki hedefleriniz ile varsa yatırımlarınızı öğrenebilir miyiz?
Bizim en büyük yatırımımız, fabrikamızı büyütmek oldu. Mağazacılıkta da büyümeye devam edeceğiz. Biz mağazalarımızın görüntüsünü de geliştiriyoruz. Bu alanda tescilli mağazacılıkta “ilk”iz. Mühendislik firmasına çizdirdiğimiz yeni konsept mağazalar yapıyoruz. Eski mağazalarımızı yeniliyoruz. Yeni mağaza açmaya devam ederken, eski mağazalarımızda yenileme çalışmalarımızı devam ettireceğiz. Son zamanlarda gelen yeni iş kanallarına pek hitap edemiyorduk. Fabrikamızın büyümüş olması ve dolayısıyla üretim kapasitemizin artmasıyla, yeni pazarlara yönelmeler oldu. Bu bizden talep edilen bir durumdu. Üretimde rahatlayınca ihracata yöneldik ve ihracata başladık.
-Ürünleriniz mağazalarınızın dışında bulunabiliyor mu? Kaç adet mağazanız var? Mağazalar hakkında bilgi alabilir miyiz?
Biz ürünlerimizin tamamına yakınını mağazalarımızda satıyoruz. Ancak, bazı market ve perakende noktalarda ürünlerimiz bulunuyor. Bu tür perakende çalışmalara açığız. Firmamızın üretim ve fiziki koşulları buna müsaittir. Ülkemizin 22 farklı noktasında toplam 95 mağazamız var. Mağazalarımızın metrekare alanı ortalama 80-85 metrekare civarında. Daha küçük olan mağazalarımızı fırsat oldukça uygun yerlere taşıyoruz. Bir mağazada ortalama 6 personel çalışıyor.
– Türkiye’deki süt ve süt ürünleri sektörünü değerlendirebilir misiniz?
Süt sektörünün tüm taraflarını çatısı altında toplayan Ulusal Süt Konseyi (USK) Yönetim kurulu, çiğ süt için tavsiye niteliğinde referans alım fiyatını 0,9 kuruşu hizmet bedeli olmak üzere 1.53 TL ye yükseltti. Süt fiyatında 13 kuruş artış yapıldı. Bu elbette üreticiyi sevindiren bir durumdur. Bu fiyattan sonra üreticiler firmalarla yüksek fiyattan süt anlaşmaları yaptılar. Dolayısıyla bu üretim maliyetlerine yansıdı. Ekonomi haberlerinde, bunun % 9 olarak rafa yansıyacağı söylenmiş olsa da, bunun daha fazla olduğu aşikardır. Bizim üretimimizdeki ağırlıklı olan çeşitlerimizden bir tanesi de klasik peynir. Bu peynirin piyasaya sürülmesi, üretiminden 6 ay sonra olabiliyor. Ürünü olgunlaşması için bekletmek durumundasınız. 6 ay sonra açıp rafta satışa sunuyorsunuz. Bu durumun rafa yansıyor olmasının boyutu daha farklı. Süt bulmakta sıkıntı yaşıyoruz. Bulduğumuz sütü tahmini rakamlardan daha pahalıya aldığımız durumlar oluyor. Ülkemiz dünyada süt üreticileri ülkeler arasında ilk 10’da. Avrupa’nın dörtte bir oranı kadar süt tüketen bir ülkeyiz. Ülke olarak üretimde daha yukarılara çıkmalıyız. Tüketimin de artmasını temenni ediyoruz.
-Sektörde yaşadığınız sorunlar ve çözüm önerileriniz nelerdir?
Sektörle alakalı yaşadığımız birçok sorun var. Merdivenaltı üretim, açıkta satılan denetimsiz ürünler. Bunlara semt pazarlarında, camii önlerinde sıkça rastlamak mümkün. Belediyeden aldıkları işgaliye bedeli karşılığındaki belgeyle, çok rahatlıkla yapılan bu işlemleri doğru bulmuyoruz. Süt ürünleri hileyi kaldıran ürünler olduğu için bu işler; daha denetlenebilir, kontrol altına alınabilir ve satışına müsaade edilen yerlerde yapılmalı. İl Tarım Müdürlükleri, sürekli mağazalarımızda bizleri denetliyor. Bundan bir şikayetimiz yok. Fakat aracını bizim mağazalarımızın önüne çekip, içinde her türlü kahvaltılık ürün satan kişiler de denetlenmeli.
-Son olarak, eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Biz sektöre yeni bir soluk getirdiğimize inanıyoruz. Üretiyoruz ve kendi mağazalarımızda satıyoruz. İşimiz kahvaltı ve sadece bu işi yapıyoruz. Türkiye’de belli perakende kanallarının bu alanda branş kazandığını düşünüyoruz. Biz, fabrikadan halka anlayışının bir modeliyiz. Bu modeli en güzel şekilde sürdürmek istiyoruz. Gıda 2000 dergisi olarak, bize böyle bir fırsatı verdiğiniz için size çok teşekkür ediyoruz. Mağazalarımıza gelip misafirimiz olan, bizi tercih eden müşterilerimize çok teşekkür ediyoruz.