2019 yılında başlayan “Ücretli Poşet” uygulamasında 2022 yılı için 25 kuruşluk ücrete zam yapılmaması, bunun yerine 25 kuruş için de zincir marketlere verilen payın sıfırlanması çağrısında bulunan PAGEV’in önerisi karşılık buldu.
29 Kasım Pazartesi günü Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda yapılan toplantıya katılan PAGEV Plastik Poşet Komitesi Yetkilileri, plastik poşete zam yapılmaması gerektiğini savunarak, devletin 25 kuruş içindeki zincir marketlerin payını sıfırlayarak, tümünü kendisine almasını önermişti.
Ankara’daki toplantıda, ücretli poşet uygulaması ile hedefin “çevresel kirliliği azaltmak” olduğunu hatırlatan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, zincir marketlerin, 2019 yılı öncesinde olduğu gibi poşetleri kendi bütçesiyle karşılaması gerektiğini 25 kuruşun tamamının çevresel faaliyetlerde kullanılmak üzere devlete gitmesi gerektiğine vurgu yapmıştı. Toplantıda, PAGEV’in, “poşete zam yapılmamalı” çağrısına karşı çıkan zincir market temsilcileri, yüzde 100 zamma gidilerek poşet fiyatının 50 kuruşa çıkarılmasını talep etmişlerdi.
PAGEV Başkanı Eroğlu ise zincir marketlerin, “Poşet fiyatı 50 kuruş olsun, marketler olarak poşete bütçemizden ücret ödemeyelim hatta poşet üzerinden para kazanalım” şeklinde özetlenebilecek teklifine karşı çıkarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerine, “zam yapılmamalı” çağrısında bulunmuştu.
Zincir marketler poşete % 100 zam istemişti
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2022 yılında uygulanacak poşet fiyatlarını görüşmek üzere konunun tarafları ile 29 Kasım Pazartesi günü toplantı düzenleyip, görüş almıştı. Poşet üreticilerini temsilen PAGEV’in davet edildiği toplantıya TOBB, sivil toplum örgütü yetkilileri ile zincir market temsilcileri katılmıştı.
Hararetli tartışmalara sahne olan toplantıda Bakanlık yetkilileri, tüm tarafları dinlemişti. Türkiye’de 2019 yılı itibariyle başlayan ücretli poşet uygulamasıyla birlikte 25 kuruşa satılmaya başlanan plastik poşette fiyatın 2022 yılı için 50 kuruşa çıkarılmasını talep eden zincir marketler, yüzde 100’e varan zam talep etmişlerdi.
PAGEV zam talebine tepki vermişti
2022 yılında uygulanacak poşet fiyatına ilişkin, PAGEV işbirliği ile TÜYAP’ın düzenlediği Plasteurasia Plastik fuarının açılışında konu hakkında açıklamalarda bulunan PAGEV Başkanı Eroğlu, zincir marketlerin zam talebine tepki göstermişti. Çevresel kirliliğin azaltılması ve bilinçli tüketim modeline geçiş hedefi ile ücretli poşet uygulamasının devreye alındığını hatırlatan Eroğlu, “2019 yılında ücretli poşet uygulaması ilk başladığında 25 kuruşun 15 kuruşu devlete, 10 kuruşu marketçiye kalıyordu.
2020 yılına gelindiğinde ise yeniden değerleme oranına göre devlete giden pay 18 kuruşa çıktı ve markete 7 kuruş kalmaya başladı. 2021 yılında da poşetin 19.6 kuruşu devlete, 5 kuruşu marketçinin cebine gidiyor. Özetle marketçiye kalan pay giderek azaldı. Bizler, 2022’de poşete zam yapılmamasını talep etmiştik. Buna göre 25 kuruş tamamen devletin kasasına gidecek ve marketlerin payı sıfırlanmış olacak.
Bunun önüne geçmek isteyen zincir marketler, 25 kuruşluk fiyatın yüzde 100 zamlanarak, poşetin tüketiciye 50 kuruşa satılmasını istiyordu. Böylece 2019 yılından önce poşeti kendi parasıyla alıp müşterisine ücretsiz sunan zincir marketler, zam üzerinden poşetten para kazanmaya devam etmeyi hedefliyordu ancak böyle olmadı ve Bakanlık, 25 kuruşla yola devam kararı aldı” şeklinde konuştu.
Yazılı, sözlü ve dijital basında geniş yankı bulan bu açıklamalardan bir gün sonra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum kamuoyunu rahatlatacak açıklamayı yaparak “2022 yılı için poşet fiyatlarına zam yapılmayacağını” duyurdu.
“Poşetin 25 kuruş kalması poşet kullanımını artırmaz”
Bakanlığın son açıklamasından duydukları memnuniyeti ifade eden Eroğlu “Marketlerin, ‘25 kuruş az’ bu fiyat poşet kullanımını artırır, şeklindeki görüşüne katılmıyoruz. Bunu söyleyenler ekmeğin fiyatını ve asgari ücreti bilmiyor olmalı. 2022 yılında da 25 kuruş geniş halk kitleleri için bilinçli poşet tüketilmesi için yeteri kadar caydırıcı olacaktır.
Tüm bunlar ışığında, Bakanlığımız çevre ve tüketiciler için doğru olan kararı açıklayarak fiyatı 25 kuruş olan poşete 2022 yılında da zam yapılmayacağını açıkladı. Eğer zincir marketlerin talep ettiği gibi zam yapılsaydı özellikle geçim derdi çeken dar gelirli vatandaşın cebinden daha fazla para çıkacak ve sırttaki yük ağırlaşmış olacaktı.
Zaten en başından beri poşetten elde edilen gelir, marketlere kalmamalı ve tamamen çevrenin korunmasına dair projelerde kullanılmalıydı. Türkiye’nin pandemi nedeniyle içinden geçtiği ekonomik konjonktürün dikkate alınarak, zincir marketlerin zam talebinin gerçekleşmemesi bize göre doğru bir adım olmuştur” dedi.
