Dünyada her yıl 931 milyon ton Türkiye’de ise her yıl 18,1 milyon ton gıda israfının önemli bir kısmını, evlerde çöpe giden yiyecekler oluşturuyor. Gıda israfının kişisel çabadan öte endüstriyel kapsamda önüne geçilmesi gerekilen bir durum olduğunun farkındalığı ise “ileri dönüştürülmüş gıdalar” konusunu gündeme getiriyor. Bunun ışığında Sofra/Compass Group Türkiye Ülke Diyetisyeni Emel Terzioğlu Arslanda, ileri dönüştürülmüş gıda ve sürdürülebilir bir gelecek için sağladığı avantajlara dair bilgilerini paylaştı.
2021 BM Gıda İsraf Raporu’na göre dünyada her yıl 931 milyon ton, Türkiye’de ise her yıl 18,1 milyon ton gıda israf ediliyor. Bu gıda israfının globalde % 61’i ve Türkiye’de % 42’si evlerde çöpe giden yiyeceklerden kaynaklanıyor. Dolayısıyla, gıda israfı konusunda kişisel çabadan ziyade endüstriyel boyutta değişikliklere gidilmesi gerektiği görülüyor. Bu kapsamda; teknolojinin hızla ilerlemesi, gıda israfını azaltma amacı ve tüketici taleplerindeki değişikliklerle sürekli bir evrim halinde olan gıda endüstrisi gündeminde ileri dönüştürülmüş gıdalar, giderek dikkatleri üzerine çeken bir trend olarak yer alıyor.
İleri dönüştürülmüş gıda nedir?
Atık hale gelen ürünlerin yeniden işlevsel hale getirilmesi ile oluşan gıdalara ileri dönüştürülmüş gıdalar deniyor. Geri dönüşümün çok daha gelişmiş ve verimli bir hali olan ileri dönüştürülmüş gıdalar, geleneksel tarım ve gıda üretim yöntemlerinden saparak, yeni teknolojiler ve işlemlerle üretiliyor. Bu gıdalar genellikle besin içeriğini artırmak, raf ömrünü uzatmak veya farklı bir tüketim deneyimi sunmak amacıyla değişikliklere uğruyor.
Lezzet ve besin değeri yeniden tanımlanıyor
Geleneksel gıdaların dönüştürülmesi, yeni ve heyecan verici lezzet profillerini ortaya çıkarabiliyor. Örneğin, ileri dönüştürülmüş sebzelerden yapılan burger köfteleri veya bitkisel bazlı süt alternatifleri, hem damak zevkini tatmin ediyor hem de çevresel etkileri azaltmaya yardımcı oluyor.
Sürdürülebilirlik hedefleri ve azalan çevresel etkiler
Gıda endüstrisindeki sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak amacıyla ileri dönüştürülmüş gıdaların kullanımı gittikçe artıyor. Üretim süreçleri genellikle daha az enerji, su ve tarım alanı kullanımı gerektirmekle birlikte bazı ileri dönüştürülmüş gıdalar, ambalajlama ve taşıma aşamalarında çevresel etkileri azaltmaya yönelik çözümler dahi sunuyor.
Ayrıca ileri dönüştürülmüş gıdalar, sadece lezzet ve besin değeri açısından yenilikçi bir yaklaşım getirmekle kalmayıp aynı zamanda gıda israfını azaltma çabalarına da önemli bir katkı sağlıyor. Özellikle sebze ve meyve atıklarının kullanılmasıyla üretilen ileri dönüştürülmüş ürünler, tarım kaynaklarının daha sürdürülebilir bir şekilde değerlendirilmesine ve çevresel etkilerin azaltılmasına da katkıda bulunuyor.
Sürdürülebilir geleceğin gıda trendi
İleri dönüştürülmüş gıdalar, yenilikçi tatlar sunmaktan öte sürdürülebilir gıda sistemlerine katkıda bulunan bir çözüm olarak da ön plana çıkıyor. Tüketiciler arasında da her geçen gün daha da popülerleşen bu gıdalar, gelecekte gıda endüstrisinin anahtar oyuncularından biri olmaya aday.
