Dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden Towers Watson, “Asgari Ücret Araştırması” raporunu açıkladı.
Araştırmaya, başta ilaç ve sağlık, teknoloji, hızlı tüketim, perakende, üretim, finansal hizmetler ve otomotiv sektörlerinden şirketler ile Türkiye’nin önde gelen holdingleri olmak üzere toplam 159 kurum katılım gösterdi. Araştırma sonuçlarına göre katılımcı şirketlerin % 38’i ücret artış bütçelerinde değişikliğe gitmeyi planlıyor, buna karşın % 37’si asgari ücret artışı karşısında oyun planını henüz belirlememişken, % 25’i ücret artış bütçelerinde değişikliğe gitmeyecek.
Dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden Towers Watson, ülkemiz şirketlerinin hali hazırda en önemli gündem maddelerinden olan asgari ücret artışına ilişkin olarak şirketlere destek sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği araştırma sonuçlarını açıkladı.
Araştırmaya katılan 159 şirketin % 38’i asgari ücret artışı karşısında ücret artış bütçelerinde değişiklik olmasını planlamakta. % 38 oranının dağılımı incelendiğinde, % 16 oranında şirketlerin hali hazırda revize bütçelerini belirlemelerine karşın % 22’sinin henüz revize artış oranlarını belirlemediği görülmektedir.
Buna karşın katılımcıların % 37’si henüz asgari ücret artışı karşısında oyun planını belirlememişken, % 25’i ücret artış bütçelerinde değişikliğe gitmeyeceklerini paylaştı.
Şirketlere, asgari ücret artışı gündeme gelmeden önceki ücret artış bütçeleri sorulduğunda, alınan yanıtların orta noktası, Towers Watson tarafından 2015 yılı Ekim ayında açıklanan 2016 yılı ücret artış beklentisi ile paralel şekilde % 8 oranındadır. Asgari ücret artışının gündeme gelmesi ile beraber değişikliğe gitme kararı alan şirketlerin ücret artış oranlarının orta noktasına bakıldığında ise şirket geneli ücret artış bütçelerinin 0.75 puan artarak % 8.75’e yükseldiği görülmektedir.
Bu noktada şirket çalışanları segmente edilerek raporlandığında ise en önemli değişim beklendiği üzere mavi yakalı çalışanlarda gözlemlenmekte, % 9 oranındaki ücret artış oranı % 12 seviyesine yükselmektedir. Nispeten nokta ücret ile yönetilen perakende sektöründeki mağazacılık rollerinde % 8 oranındaki ücret artış oranı % 8.5’e çıkarken, iş destek rollerinde % 8’den % 9’a, teknik destek rollerinde ise % 8.25’den % 9’a ilerlemektedir.
Ücret ve yan hak politikalarında yüzde 48 değişiklik öngörüyor
Asgari Ücret Araştırması’na katılan şirketlerin sadece % 7’si asgari ücret artışı karşısında ücret ve yan hak politikalarında değişikliğe gideceklerini belirtmektedir. Ancak % 41’i bu konuda henüz karar vermemelerine karşın yan hak bütçelerinde değişiklik yapmaya ihtiyaç duyacaklarını aktarmaktadır. Katılımcı şirketlerin yaklaşık olarak yarısı ise ücret ve yan hak politikalarında bir değişiklik yapmayı planlamadıklarını (% 33) veya henüz değişiklik öngörmediklerini (% 19) paylaşmaktadır.
Ücret ve yan hak politikaları açısından değişikliğe gitmeyi planlayan veya değişiklik ihtiyacı öngören şirketlerin yanıtları dikkate alındığında, şirketlerin ücret yönetimi açısından önemli aksiyonlar alabilecekleri dikkati çekmektedir. Bu bağlamda, % 38’i ücret bandı genişliklerini daraltmayı, % 41’i ise kademeler arası geçiş oranlarını azaltmayı planlamaktadır.
Yan hak paketlerinde değişikliğe gidilmesi (% 19), çalışanlara sağlanan öğle yemeği, yol yardımı vb. ödeneklerde değişikliğe gidilmesi (% 17) ve yıl içerisinde ödenen maaş sayısında (örneğin 16 maaştan 12 maaşa inilmesi) değişikliğe gidilmesi (% 12) dile getirilen diğer seçenekler olmuştur.
İşe alım politikalarının asgari ücret artışı karşısında nasıl etkileneceği sorulduğunda ise şirketlerin % 96’sı değişikliğe gitmeyeceklerini paylaşmışlardır. Dolayısıyla, asgari ücret artışının işe alım politikalarında kritik değişimler yaratmayacağı ifade edilebilmektedir.
Towers Watson Ücret Araştırmaları Yöneticisi Kerem Tuzlacı konu hakkındaki görüşlerini, “Asgari ücret artışı Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin uzun süredir gündeminde yer almasına karşın düzenlemenin nasıl olacağı son günlerde netleşmekte. Towers Watson olarak ücret politikaları açısından araştırma verileri ile de paralel şekilde ücret bantlarının daraltılmasını ve kademeler arası geçiş oranlarının azaltılmasını dolayısıyla, ücret yönetiminde önemli değişikliklere gidilmesini bekliyoruz.
Ücret araştırmalarımıza dayanan piyasa verilerini incelediğimizde özellikle mavi yaka, iş destek ve teknik destek rollerinin ücretlerinde değişimler olması söz konusu.
Bu çalışan kategorilerinde asgari ücret artışına bağlı olarak ilk seviye yöneticilere kadar ücret seviyelerinin yukarı yönlü ilerlemesini öngörüyoruz. Diğer bir ifade ile sıklıkla dile getirilen domino etkisinin asgari geçim indirimindeki uygulamanın da netleşmesiyle beraber, kısmi olarak gerçekleşeceğini bekliyoruz. Bu bağlamda, özellikle uzman rolleri ve yönetim kadrolarının ücret yapılarında kritik değişimler söz konusu olmayabilecektir. Ancak, asgari ücret artışındaki değişimin ücret yönetimi üzerindeki etkilerinin piyasa uygulamaları açısından 2017 yılına da sarkmasını beklemekteyiz” şeklinde açıkladı.
