SGS Türkiye’nin Tarımsal Ürünler (AGRI) Bölümü Müdürü Alparslan Çam, 17-19 Eylül 2010 tarihlerinde İstanbul WOW Otel’de düzenlenen “Marmara Bölgesi Un Sanayicileri Un Sektörüne Yönelik Destekler ve Dünya Buğday Piyasaları Kongresi”nde bir sunum yaptı.
Gözetim, denetim, test ve belgelendirme alanlarında uluslararası bir kuruluş olan SGS Türkiye’nin Tarımsal Ürünler (AGRI) Bölümü Müdürü Alparslan Çam, 17-19 Eylül 2010 tarihlerinde İstanbul WOW Otel’de düzenlenen “Marmara Bölgesi Un Sanayicileri Un Sektörüne Yönelik Destekler ve Dünya Buğday Piyasaları Kongresi”nde yaptığı sunumda Türkiye’nin buğday ithalatındaki son durum hakkında bilgi verdi.
Türkiye’de yüksek kalitede un elde edilebilmesi için daha yüksek proteinli, glütenli, enerjisi daha yüksek buğdayın ithal edilip Türk buğdayıyla karıştırılması gerektiğinin altını çizen Çam; bu bağlamda Türkiye’nin 2009/2010 sezonunda toplam 2.919.854 ton buğdayı, başta Rusya olmak üzere Kazakistan, Ukrayna, Macaristan, Moldova ve ABD’den ithal ettiğini söyledi. Çam; bu ülkelerden son dönemdeki ithalatla ilgili de şu bilgileri verdi: “Rusya, 15 Ağustos itibarıyla 2010 sonuna kadar buğday ihracatını durdurmuş bulunuyor. Son dönemde Amerikan DNS (Dark Northern Spring) buğdayına ise yoğun talep oluştuğunu söyleyebiliriz. Temmuz 2010’dan Eylül ayına kadar Türkiye 250 bin ton Amerikan buğdayı kontratı gerçekleştirdi. Yüksek proteinli Macar buğdayı da Türkiye’ye gelmeye başladı. Kazak ve Litvanya buğdayı lojistik açıdan sorunsuz, Ukrayna buğdayı ise gecikmeli olarak ithal ediliyor.”
Gümrüksüz buğday ithalat yetkisi bu yıl özel sektörde
Çam, sunumu kapsamında Türkiye’de buğday ithalatında yapılan yeni düzenlemelere de dikkat çekti. Öncelikle DTM (Dış Ticaret Müsteşarlığı) tarafından TMO’nun (Toprak Mahsulleri Ofisi) kullanımına tahsis edilen, 230 bin tonu ekmeklik ve 100 bin tonu makarnalık buğday olmak üzere toplam 330 bin tonluk gümrüksüz buğday ithalat yetkisinin, bu yıl özel sektöre verildiğini belirtti. Ayrıca, TMO tarafından 6 Eylül 2010’dan itibaren kalitelerine göre değişen fiyatlarla 255.300 ton ekmeklik ve 78.700 ton makarnalık olmak üzere toplam 334.000 ton buğdayın satışa açıldığını vurguladı. Üçüncü bir tedbir olarak da, TMO tarafından mamul ihracatı sonrasında ihracatçı firmalara 15 Eylül 2010 tarihinden itibaren dünya fiyatları seviyesinde belirlenecek fiyatlarla buğday ve arpa satışına karar verildiğini belirtti.
İthal edilen buğdayda süne hasarlı tane fazla
İthal edilen buğdayın kalite değerlendirme kriterleriyle ilgili olarak en önemli parametrelerden birinin süne hasarlı tane olduğunu belirten Alparslan Çam, “Karadeniz ülkelerinden ithal edilen buğdayda en önemli sıkıntının süne hasarlı tanenin fazlalığı olduğunu; özellikle Rusya ve Ukrayna’dan ithal edilen buğdayda bu kriterin dikkatli bir şekilde kontrol edilmesi” gerektiğini söyledi. Bu açıdan değerlendirildiğinde Kazakistan, Litvanya, Avrupa ve ABD ülkelerinden ithal edilen buğdayda bu sorunla pek karşılaşılmadığını belirtti. Çam, ayrıca yurtdışından ithal edilen buğdayda kalite kriterlerinin yanında insan sağlığını tehdit eden mikotoksinler, ağır metaller ve pestisit kalıntılarının da önemine dikkat çekerek, ithal edilen buğdayın bu açıdan da titiz şekilde kontrol edilmesi gerektiğini vurguladı.