Türkiye’nin ilk ve tek uluslararası zeytinyağı kalite yarışması Anatolian IOOC, yedi ülkeden yirmi dört jüri üyesinin katılımıyla, Oleolog Birsen Can Pehlivan’ın direktörlüğünde, Edremit Ticaret Odası ve Edremit Ticaret Borsası’nın katkılarıyla 29 Mayıs-1 Haziran arasında Edremit’te düzenleniyor. Yarışmanın panel liderliğini İtalyan Antonio Giuseppe Lauro yapıyor.
Türk topraklarında binlerce yıldan bu yana bilinen zeytinyağı, zeytinlikten sofralara kadar süren özenli ve incelikli bir üretimin sonucu elde ediliyor. Yarışma, ülkemizin üretici ve markalarına ilk kez kendi zeytinyağlarını kendi topraklarında, diğer katılımcılarla birlikte, uluslararası güvenirlikte bir jüriye tattırma olanağı sunuyor. Zeytinyağı duyusal analizi konusunda uluslararası arenada başarılarını kanıtlamış yirmi dört jüri üyesi, üretim süreçlerini başarıyla yöneten, uluslararası kalitede zeytinyağı üreten markaları Anatolian IOOC’ye davet ediyor.
Zeytinyağında kalite, eğitimle artıyor
Son yıllarda ülkemizde, uluslararası düzeyde yeterliliğini kanıtlamış yerli ve yabancı zeytinyağı tadımcıları (oleolaglar) doğru zeytinyağının nasıl olması gerektiği konusunda çeşitli tadım eğitimleri veriyor. Zeytinyağındaki kusurların uygulamalı olarak her bir katılımcıya tek tek anlatıldığı bu uluslararası eğitimlerde, dünyada zeytin yetiştiriciliği konusunda uygulanan yeni uygulamalar da üreticilere aktarılıyor. Sektördeki bilinçli üreticilerin bu eğitimlere katılımı, ülkemizde üretilen zeytinyağlarının kalitesini yükseltiyor. Üreticilerimizin doğru zeytinyağını öğrenmeleri ise ülkemizin uluslararası alanda markalı ve kaliteli zeytinyağı pazarındaki yerini yükseltiyor.
Kalite yarışmaları marka ve üreticilere katkı sağlıyor
Uluslararası Zeytinyağı Kalite yarışmaları üretici ve markalar için, ürettikleri zeytinyağlarının tarafsız, uluslararası bir jüri tarafından değerlendirilmesini sağlıyor. Otokontrolü artırıyor, üretici ve markaların doğru yolda ilerleyip ilerlemediklerini kendilerine gösteriyor. Üstelik zeytinyağı üreticilileri bu yarışmalara bağımsız olarak, herhangi bir kurum ya da kuruluşa üye olmadan katılıyor. Bu da fırsat eşitliği ve tatlı bir rekabet sağlıyor. Çünkü bu yarışmalarda kusurlu zeytinyağları hiçbir şekilde ödül alamıyor. Dereceye giren üretici ve markalar, marka değerlerini yükseltiyor ve doğru zeytinyağı üretimi konusundan rakiplerinden bir adım öne çıkıyor.
AIOOC dünya zeytinyağı sıralamasına 7 puan veriyor
Anatolian Uluslararası Zeytinyağı Kalite Yarışması AIOOC, dünyanın en iyi zeytinyağlarının belirlendiği sıralama olan World Ranking’e 7 puan vererek başlıyor. Dünyada 14 uluslararası zeytinyağı kalite yarışması düzenleniyor ve EVOO World Ranking, bu yarışmalara 3 ile 10 arasında değişen prestij puanları veriyor. Tıpkı futboldaki Şampiyonlar Ligi gibi üretici ve markalar, yarışmalardan topladıkları puanlarla dünya zeytinyağı kalite liginde üst sıralara çıkmak için mücadele ediyor. Bu lige ilk yılda 7 prestij puanıyla başlamak oldukça önemli. Ülkemizi bu ligde başarıyla temsil eden birçok marka mevcut.
Dört kategoride yarışılacak
Öncelikle yarışmada sadece natürel sızma zeytinyağları yer alabiliyor. Yarışmaya katılacak zeytinyağların, ülkelerinin etiket tebliğine uygun şekilde etiketlenmesi ve ambalajlı olması gerekiyor. Böylece dünyada markalı ve ambalajlı üretim desteklenmiş oluyor. Yarışmada monovaryete (tek çeşit) blend (birden fazla çeşit) organik ve çeşnili olmak üzere dört ana kategoride yarışılacak.
Uluslararası noter tasnif edecek
Yarışma zeytinyağlarının tasnifiyle başlayacak. Bu tasnif sırasında, tecrübeli bir uluslararası zeytinyağı noteri olan Leonardo Castellani, her numuneye ayrı bir kod verecek. Arjantinli olan Castellani, dünyada bilenen önemli uluslararası zeytinyağı yarışmalarında da noterlik ve teknik müdürlük yapıyor. Hiçbir zeytinyağı, jürinin önüne markası belli olacak şekilde çıkmayacak. Jüri, zeytinyağlarını, üzerinde kod numarası bulunan özel bardaklarla yapacak ve bardakların içindeki zeytinyağının hangi çeşitte, kime ve hangi ülkeye ait olduğunu bilmeyecek.
Jüri 5-8 kişilik gruplara ayrılarak çalışacak
Jüri üyeleri, zeytinyağı tadımı konusunda yetkinliği uluslararası arenada kabul görmüş, tadımla ilgili üst düzey diplomalara sahip 23 uzmandan (oleolog) oluşuyor. Bu uzmanlar arasında Türk oleoglar da buluyor. Dünyanın değişik ülkelerinden olmasına özel önem gösterilen oleolaglar 5-8 kişiden oluşan panellere ayrılacak. Bu panellerin her birinin bir lideri olacak. Ülkemizdeki yarışmada kurulacak panellerin liderleri, dünyada düzenlenen en prestijli yarışmalarda görev alan isimlerden oluşacak.
Kör tadım yapılacak
Panel üyeleri, kendilerine kod numaralarıyla gönderilecek zeytinyağı numunelerini ayrı ayrı tadacak ve puan verecek. Buna kör tadım deniyor. Bu puanlamada öncelikle duyusal bir kusur olup olmadığına bakılacak. Oleologlar numuneleri ilk etapta zeytinyağının içinde bulunan meyvemsi kokularının şiddetine göre puanlayacak. Ürünü koklayan uzmanlar, türlere göre değişen çimen ve baharlı yeşil bitkiler, elma, çağla badem, narenciye, enginar, baharat, domates, çiçek, muz, orman meyveleri gibi kokulara özel önem gösterecek. Bütün bunlar zeytinyağının meyvemsilik özelliğini oluşturuyor.
Özel tadım bardakları kullanılacak
Kokularına bakılan numuneler daha sonra özel bir teknikle tadılacak. Tadım aşamasında bu meyve kokularının damakta hangilerinin hissedilip hissedilmediğine bakılacak.
Ayrıca yağın şifasını veren antioksidan maddelerin varlığını gösteren acılık ve yakıcılık kriterleri değerlendirilecek. Bütün bu özelliklerin yoğunluğu, birbiriyle uyumu ve damaktaki kalıcılığı da göz önüne alınacak ve her bir numune detaylı olarak puanlanacak. Oleologlar tadımı, standartları Uluslararası Zeytinyağı Konseyi tarafından belirlenen ve ülkemizde özenle üretilen özel mavi tadım bardaklarında gerçekleştirilecek.
8 ülkeden 24 oleolog
Anatolian IOOC Uluslararası Zeytinyağı Kalite Yarışması jürisi, dokuz ülkeden gelecek yirmi dört tadım profesyonelinden oluşuyor. Portekiz, İspanya, İtalya, Yunanistan, Çin, Japonya, İsrail, Tunus ve ülkemizden tadımcıların yer alacağı yarışmanın birbirinden değerli jüri üyeleri arasında, dünyadaki birçok zeytinyağı kalite yarışmasının kurucusu, danışman ve eğitmen İtalyan Gazeteci Antonio Giuseppe Lauro ile Uluslararası Zeytinyağı Konseyi’nin (IOC) duyusal analiz laboratuvarında görevli M. Angels Calvo Fandos da yer alıyor.
Yarışma Direktörü, ev sahibesi de diyebiliriz, Birsen Can Pehlivan. Gıda Yüksek Mühendisi, Yüksek Lisansını Zeytinyağı üzerine yapan Pehlivan, ülkemizi uluslararası zeytinyağı kalite yarışmalarında jüri üyesi olarak temsil ediyor. Sektörde, butik zeytinyağı üreticilerinin gelişimine yaptığı katkılarla tanınıyor.
