Rusya Federasyonu ile yaşanan uçak krizinin ardından en çok etkilenen sektör olarak Yaş Meyve ve Sebze sektörü, Rusya’ya alternatif pazarların tespit edilmesi ve bu pazarlara giriş yöntemlerini araştırmaya devam ediyor.
Bu amaçla en son Ekonomi Bakanlığı temsilcileri, Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı temsilcileri, tüm Yaş Meyve ve Sebze İhracatçı Birlikleri Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yaş Meyve Sebze Sektörünün önde gelen firma yetkilileri 21-24 Ocak 2016 tarihleri arasında Antalya’da Akdeniz İhracatçı Birliklerinin ev sahipliğinde bir araya gelerek “Yaş Meyve ve Sebze Sektörü İçin Alternatif Pazarlar Ortak Akıl Toplantısı” gerçekleştirdi.
Toplantıda, sektör temsilcileri ve kamu yetkilileri bir araya getirilerek alternatif pazarların belirlenmesi, bu pazarlara giriş önerileri ve bu yeni pazarlara girişlerde üretici ve ihracatçıların karşılaşabileceği problemler üzerine konuşulmuş, çözüm önerileri tartışılmış ve genel çerçevede bir yol haritası belirlendi.
Rusya dışında Irak ve AB ülkelerinin sektörün en büyük ihracat pazarları olmasının yanında Balkan Ülkeleri ve Doğu Avrupa Ülkeleri, Ortadoğu ve Uzakdoğu Ülkeleri ile Türki Cumhuriyetleri sektörün alternatif pazarları olarak tespit edildi.
Alternatif Pazarlar Ortak Akıl Toplantısı’ndan çıkan sonuçlar
Avrupa pazarında Almanya, Romanya ve Bulgaristan’ın önemli pazarlar olabileceği, Almanya’da bulunan zincir marketlerin hallerin yerini alması dolayısı ile ithalatçı zincir marketlere yönelik çalışma yapılabileceği, ithalatçı taleplerine net bir şekilde cevap verilmesi ve istenen zamanda teslim edilmesi gibi önemli hususlara dikkat edilmesi gerektiği, ürünlerin transferi sırasında bazı AB ülkeleri tarafından farklı başlıklar altında alınan ücretlerin ihracatı olumsuz etkilediği ve ilaç kalıntısı probleminin de en büyük sorunlardan birisi olabileceği de belirtildi.
AB ve tüm Avrupa ülkelerine ihracatta tarım danışmanlığı sisteminin geliştirilmesi, üreticilerin küçük olması, kontrolsüz ürün üretimi, kontrollü üretimin (lokal üretim merkezleri) gerekliliği, her türlü tarım işleminin profesyoneller tarafından yapılması ve cihaz kalibrasyonunun Avrupa Birliğine ihraç sürecinde önemli olduğu, ürün kalite kontrolünde ülke ayrımı yapılmaması gerekliliği konuları da dikkat edilmesi gerekli konular olarak belirlendi.
İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Narenciye Tanıtım Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Latif Ünal’ın moderatörlüğünü yürüttüğü Balkan Ülkeleri/Doğu Avrupa Ülkelerinin değerlendirildiği oturumdan çıkan sonuçlara göre; ihracat yapılan bu ülkelere karlılık mı miktar mı konusunun önemle değerlendirilmesi, üretici, paketleme firması ve ihracatçının koordineli çalışması, taban fiyat birliği, mevzuattan kaynaklanan problemler, YMS tırlarına gümrük kapılarında öncelik verilmesi, Bulgaristan trans geçişlerinde kesilen cezalar ihracatta cevap bulmalıdır.
“Ülke ve ürün bazında teşvik sistemi geliştirilmesi konuları da derinlemesine değerlendirildi”
Ayrıca kalıntı probleminde AB ülkeleri standartlarına ulaşılması, Ekonomi Bakanlığı ve Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılacak desteklere olan ihtiyaç, ülke ve ürün bazında teşvik sistemi geliştirilmesi konuları da derinlemesine değerlendirildi.
Ortadoğu ülkelerine yaş meyve sebze ihracatında ise lojistik maliyetleri, ürünün zamanında pazara yetişmesi, Ortadoğu’da Birleşik Arap Emirlikleri, Dubai, Abu Dabi, Suudi Arabistan, Katar, Bahreyn gibi son zamanlarda tarım ülkesi olarak ortaya çıkan bu ülkelere sektörel ticaret heyeti düzenlenmesi, Ortadoğu ülkeleri arasında özellikle Katar ve Kuveyt’in mercek altına alınabileceği ve İran için çalışmalar yapılması gerektiği konusunda mutabık kalındı.
Japonya ve Uzakdoğu ülkelerine yaş meyve ve sebze ihracatında bazı hassasiyetlerin ve protokollerin dikkate alınması, Japonya’ya greyfurt (2010) ve limon (2014) ihraç izinlerinin alınması ile uzun yıllardır devam eden kiraz ihraç izin çalışmalarının göz ardı edilmemesi, bu ülkeler tarafından bazı Türk meyve ve sebzelerinin tanınmaması sebebiyle tanıtımın gerekliliği öne çıktı.
Türki Cumhuriyetlere bakıldığında ise Kazakistan öne çıkmakta olup, bu ülkeye ulaşımın problemli olduğu, bu nedenle demir yolu aracılığı ile konteyner taşımacılığının öne çıktığı, Narenciye Tanıtım Grubu’nun Türki Cumhuriyetlere dönük çalışma yapmasının faydalı olabileceği belirtildi.
Buna göre Yaş Meyve ve Sebze Sektörü için Rusya’ya alternatif pazarlar olarak Almanya, İsveç, Norveç, Finlandiya, İngiltere, Malezya, Singapur, Endonezya, Kazakistan, Katar, Bahreyn, İran, Çin, ABD, Japonya, Güney Kore, Tayvan, Brezilya, Hindistan, Baltık Ülkeleri, Balkan Ülkeleri, Suudi Arabistan, İsrail, Kuveyt, Irak, Polonya, Romanya, Ukrayna, Moldova, Macaristan ve Slovakya ülkeleri belirlendi.
Yaş meyve sebze sektöründe alternatif pazarlar ortak akıl toplantısından da aşağıdaki öncelikli konular ve kararlar çıktı:
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Karantina anlaşması yapılmamış ülkelerle karantina anlaşmalarının yapılması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Kimyasal kalıntı sorununun acilen çözülmesi üzerine ivedilikle çözüm üretilmesi
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Kimyasal kalıntı sorununun ihracatçı üzerinden değil tarlada kontrolünün yapılması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Kapıkule ve diğer gümrük kapıları ve özellikle Bulgaristan gümrük kapısındaki sorunların çözümlenmesi üzerine çalışma yapılması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Bulgaristan gümrük kapısında alınan geçiş ücretlerinin alınmaması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Bulgaristan ile gümrük kapısında yaşanan sorunların Avrupa Birliği nezdinde çözüm yollarının aranması,
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Soğuk zincirin korunmasına yönelik altyapı hazırlığı olmaksızın Gümrük Bakanlığı ya da Tarım Bakanlığı ile Kırmızı hatta düşen araçlar konusunda çalışma yapılması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Tüm gümrük kapılarında yaş sebze ve meyve yüklü araçlara öncelik tanınması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Mevcut teşviklerin yanında ürün ve ülke bazında ek teşvikler verilmesi
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] Sektörel Ticaret ve Alım Heyetlerinin masraflarının yüzde 25’inin tanıtım grupları ve ihracat Birlikleri bütçesinden karşılanması ve Bakanlık nezdinde üst düzey katılımın sağlanması
-
[icons icon_name=”icon-angle-right” icon_size=”14px”] EXIMBANK kredilerinde yaş meyve ve sebze sektörüne öncelik tanınması ve vadelerinin 3 yıla çıkarılması.
